Okt
2019
16:13
47
117
3176
Virtual karabakh

Politoloq: Qarabağ münaqişəsinin həll edilməməsi Moskva üçün təhlükədir

3 Okt, 2019
16:13
3176

Politoloq: Qarabağ münaqişəsinin həll edilməməsi Moskva üçün təhlükədir

Bizim WhatsApp kanalımıza buradan abunə ola bilərsiniz

Oxu.Az politoloq İlqar Vəlizadə ilə müsahibəni təqdim edir:

- Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Qazaxıstan, Filippin dövlət başçıları və İordaniya kralının dəvət olunduğu Soçidə keçirilən Valday klubunun iclasında iştirak edir. 

- Xüsusilə qeyd etmək lazımdır ki, Valday klubunun budəfəki iclası Rusiya ilə Şərq ölkələri arasında qarşılıqlı fəaliyyətə həsr olunub. İlham Əliyevin Vladimir Putin tərəfindən iclasa dəvət edilməsi onu göstərir ki, Rusiya Bakıya Moskva ilə Şərq dünyası arasındakı əlaqə kimi baxır. 

İlham Əliyevdən başqa foruma Qazaxıstan, Filippin və İordaniya rəhbərləri də dəvət olunub. Bu ölkələr Moskva üçün həmin regionda əsas tərəfdaşlar hesab edilir. Valday klubu aktual beynəlxalq proseslərin müzakirəsi üçün vacib dialoq platformasıdır.

- Yığıncaq çərçivəsində İlham Əliyev və Vladimir Putin arasında görüş planlaşdırılıb. Azərbaycan və Rusiya liderləri hansı məsələləri müzakirə edəcək?

- Son illərdə Azərbaycan yalnız etibarlı iqtisadi deyil, həm də hərbi-siyasi regional tərəfdaşa çevrilib. Bu istiqamət həm də Bakı ilə Moskva arasında ikitərəfli qarşılıqlı fəaliyyətin vacib tərkib hissəsidir.

Rusiya Federasiyası Təhlükəsizlik Şurasının katibi Nikolay Patruşevin bu yaxınlarda Bakıya səfəri Azərbaycanın dünya səviyyəli oyunçuların iştirakı ilə beynəlxalq təhlükəsizliyin təmin olunması baxımından nə qədər vacib olduğunu sübut edir. 

Buna görə də, əlbəttə ki, prezidentlər regional təhlükəsizliyin gücləndirilməsi, iri nəqliyyat və enerji layihələrinin, xüsusilə “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizi layihəsinin həyata keçirilməsini müzakirə edəcəklər.

Xəzərlə bağlı məsələlərə toxunulacaq. Azərbaycan Rusiyanın Yaxın və Orta Şərq siyasəti ilə bağlı “böyük coğrafiya” məsələlərini müzakirə etməsi mümkün olan ölkədir. Moskva bu gün Ankara ilə iqtisadi və hərbi-texniki sahədə fəal əməkdaşlıq edir. Rusiyadan Türkiyəyə gələn yüklərin bir hissəsi Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu ilə Azərbaycan ərazisindən daşınır.

Bundan başqa, bu gün Fars körfəzindəki gərgin vəziyyət, şübhəsiz ki, beynəlxalq təhlükəsizlikdə də öz əksini tapır. Əlbəttə ki, Moskva bu bölgədə yerləşən ölkələrin Rusiyanın proqnozlaşdırılan və dost siyasətini yürütməsində maraqlıdır. Bu baxımdan, hərbi-siyasi məsələlərin həlli üçün Azərbaycanla tərəfdaşlıq Kreml üçün çox vacibdir.

- Şübhəsiz ki, dövlət başçıları Qarabağ problemini də müzakirə edəcəklər.

- Qarabağ məsələsi, ehtimal ki, bu bölgədə tammiqyaslı əməkdaşlığın inkişafına mane olan amil kimi müzakirə ediləcək. Həll olunmamış Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi təkcə Azərbaycanın deyil, Rusiyanın da təhlükəsizliyini təhdid edir. Kreml sərhədləri yaxınlığında vəziyyəti pisləşdirməkdə maraqlı deyil.

Təəssüf ki, son vaxtlar erməni tərəfi çox təxribatçı bəyanatlar və hərəkətlər edir. Azərbaycan cavab olaraq təmkinli siyasət nümayiş etdirir, lakin bu əbədi davam edə bilməz. Yerevanın qeyri-adekvat davranışı nəticədə yeni bir gərginliyin yaranmasına səbəb ola bilər. Bu potensial nəticələr Əliyev və Putinin Soçidəki görüşündə əsaslı şəkildə müzakirə ediləcək.

- Yerevanda keçirilən Avrasiya İqtisadi Birliyinin sammiti çərçivəsində Putin Paşinyanla görüşüb. Rusiya tərəfinin görüş barədə rəyi qısa olub, Yerevan isə Ermənistanın baş nazirinin Moskvaya rəsmi səfərə dəvət olunduğunu açıqlayıb. İran Prezidenti Həsən Ruhani ilə görüşdə Paşinyanın “ən yaxın qonşu olduğumuz üçün İranla münasibətlər geosiyasi təsirlərdən azad olmalıdır” ifadəsini necə şərh edirsiniz?

- Bu zirvə görüşünün Yerevan üçün əhəmiyyətini qiymətləndirmək tamamilə yanlışdır. Bu, rotasiya prinsiplərinə uyğun olaraq Ermənistanda keçirilib. Putin və Ruhani Paşinyana AİB məkanında proseslərin inkişafına töhfə üçün deyil, tədbirin təşkilinə və keçirilməsinə görə təşəkkür edib. Yəni prosesin yalnız texniki tərəfi qeyd edilib, çünki Yerevan təşkilatın fəaliyyətinə real töhfə vermir.

Bundan başqa, vaxtilə müxalifətçi olan Paşinyan Ermənistanın bu təşkilatda iştirakına fəal şəkildə qarşı çıxıb. Bütün bunlar gah bir, gah o biri tərəfə yellənən hazırkı baş nazirin siyasətinin uyğunsuzluğunu göstərir. 

Putin və Ruhaninin Yerevana səfəri sırf sammitin keçirilməsinə görə mümkün olub. Buna Rusiya və İranın Yerevanla, Paşinyanla əməkdaşlıq maraqları səbəb olmayıb. Prezidentlər Yerevana görə deyil, AİB-ə görə gediblər.

Orada deyilənlər ciddi protokol xarakteri daşınıb. Putin və Ruhaninin səfəri Ermənistanla hər hansı ciddi ikitərəfli sənəd imzalanması ilə əlamətdar olmayıb. Bu, işgüzar səfərlər deyil. Paşinyan öz növbəsində sammitdən öz məqsədləri üçün istifadəyə cəhd edib. Bu, daxili auditoriyaya hesablanmışdı. İdeyaya əsasən, bu, ABŞ-a ünvanlanmalı idi. 

Paşinyanın İran ətrafındakı vəziyyətin Ermənistan-İran münasibətlərinə xələl gətirməməsi barədə dediklərinə gəlincə, bu, təbiidir. Lakin Vaşinqtonun buna diqqət yetirməsi ehtimalı yoxdur.

Rasim Babayev

Bizimlə əlaqə saxlayın

Digər Siyasət xəbərləri