Rusya Beşar Esad'ı Suriye'ye teslim edecek mi?

Ahmed eş-Şara geçiş döneminde Suriye Cumhurbaşkanlığı görevini yürütecek ve ülkeyi uluslararası etkinliklerde temsil edecek.

Suriye'nin yeni yönetimi 2012 anayasasının artık yürürlükte olmadığını, parlamentonun ve ülkeyi 60 yıldan fazla yöneten Arap Sosyalist Baas Partisi'nin, ayrıca eski cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın başkanlık ettiği Ulusal İlerleme Cephesi'nin tüm partilerinin feshedildiğini açıkladı. Bununla birlikte, 8 Aralık "Büyük Suriye Devrimi'nin zaferi" onuruna milli bayram günü olarak kutlanacak.

Yeni Suriye hükümetinin ilk işi Rusya'dan eski cumhurbaşkanı Beşar Esad'ı teslim etmesini istemek oldu. Nitekim Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov'un başkanlığındaki heyet 28 Ocak'ta Suriye'ye ziyarette bulundu. Ziyaret kapsamında Bogdanov, Suriye yönetimi Başkanı Ahmed eş-Şara ile görüştü. Görüşmeler sırasında Ahmed eş-Şara, Rusya'dan eski cumhurbaşkanı Beşar Esad'ı yerel yönetime teslim etmesini talep etti. Diğer talep ise Rusya'nın Suriye'de yürüttüğü operasyonlar sırasında ülkeye verdiği zarar için tazminat ödemesiyle ilgili oldu. Ancak buna rağmen, Suriye hala Esad ile ilgili Rusya'ya resmi talepte bulunmadı. Rusya Dışişleri Bakanlığı ise Moskova'nın ülkeler arasında geleneksel dostluk ve karşılıklı saygı ilkelerine dayanan ikili çok yönlü işbirliğini sürdürmekte kararlı olduğunu ve görüşmelerin ana konusunun da bu yönde olduğunu bildirdi.

Kafkas Stratejik Araştırmalar Merkezi (KAFKASSAM) Başkanı, Türkiyeli siyasi araştırmacı Hasan Oktay Oxu.Az'a açıklamasında, 8 Aralık'ta Beşar Esad'ın Rusya'ya kaçmasından sonra Suriye'deki yönetimi ele alan Ahmed eş-Şara'nın yeni bir sistem kurabilmek için tüm ülkelerle görüşmeye çalıştığını söyledi:

"Bu açıdan, Rusya ile de ilişkilerini geliştirmek için temaslarını sürdürüyor. Tartus şehri ve Hmeymim askeri üssü Rusya için son derece önemlidir. Moskova elindeki üstünlüğü kaybetmemek için Ahmed eş-Şara ile, yani Suriye'nin yeni yönetimiyle de görüşmeleri sürdürüyor. Ahmed eş-Şara Rusya'ya Esad'ın teslim edilmesi şartını öne sürerek, aslında Moskova'nın Şam üzerindeki baskılarını kaldırmak istiyor. Çünkü Rusya Esad'ı teslim ederse, dünyada güvenilirlik imajını kaybedecek. Bu yüzden Esad'ı teslim etmeyecek, ama Suriye'deki önceliklerini ve çıkarlarını göz önünde bulundurarak Ahmed eş-Şara ile de ilişkilerini sürdürecek."

"Artık Ahmed eş-Şara Suriye cumhurbaşkanı ilan edildiği için, bu diplomatik ilişkiler daha da derinleşecek, ancak Rusya ile gerginlik belki de eş-Şara'nın Batı ile ilişkilerde daha avantajlı durumda olmasına zemin hazırlayacak. Rusya ve İran'ın Suriye'den aceleyle çıkarılması ve bölgedeki çıkarların ister istemez değişmesi, yeni dönemde bu iki devletin Suriye ile ilişkilerini yeniden kurmak istemelerine yol açacak. Ancak başta Amerika olmak üzere, Avrupa devletleri İran ve Rusya'nın Suriye'den çıkmasını olumlu karşıladı, bu nedenle geri dönmelerine pozitif yaklaşmıyorlar. Hatta Avrupa Birliği, Suriye'ye uyguladığı yaptırımları tamamen kaldırmak üzere. Tüm bunlar, Suriye'nin Rusya ile olan ilişkilerine doğrudan bağlı olacak," diye uzman ekledi.