Trump yönetimi dur durak bilmiyor, Ukrayna'dan herşeyi istiyor: İşte detaylar

ABD, değerli madenler ilişkin revize edilmiş anlaşmayı Ukrayna'ya sundu. Beyaz Saray daha önce varılan mutabakatın ötesine geçiyor.

Oxu.Az'ın RBC-Ukrayna'dan aktardığı habere göre, Bloomberg konuya ilişkin bilgi paylaştı.

ABD, Ukrayna'nın altyapı ve mineral kaynaklarına yapılacak tüm büyük yatırımları kontrol etmekte ısrar ediyor. Ve böylece Ukrayna'nın diğer müttefiklerine verilecek herhangi bir rol üzerinde veto hakkı elde etmek istiyor, bu şekilde de Kiev'in Avrupa Birliği'ne üyelik çabalarını baltalıyor.

Bloomberg'in elde ettiği bir belgeye göre, özellikle ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Ukrayna ile revize edilen ortaklık anlaşması kapsamında tüm altyapı ve doğal kaynak projelerine yapılacak yatırımlar için "ilk tercih hakları" talep ediyor.

Anlaşmanın kabul edilmesi halinde ABD, Ukrayna'ya yönelik yollar, demiryolları, limanlar, madenler, petrol ve gaz ile kritik mineral çıkarma gibi projelere yönelik yatırımları kontrol etme konusunda muazzam yetkilere sahip olacak.

Bu, ABD'nin, AB'ye katılmaya çalıştığı sırada, yüzölçümü bakımından Avrupa'nın en büyük ülkesindeki ekonomik nüfuzunun benzeri görülmemiş bir şekilde genişlemesi anlamına gelecektir.

Anlaşma ayrıca ABD'ye, yeniden yapılanma için özel bir yatırım fonuna aktarılan kârlar üzerinde ilk talep hakkını da veriyor. Bu fonun da ABD tarafından kontrol edilecek olması ilginçtir. Belgede, ABD'nin, Rusya'nın Şubat 2022'de gerçekleştirdiği tam kapsamlı işgalin ardından Ukrayna'ya sağlanan "maddi ve mali faydaları" fona katkısı olarak gördüğü belirtiliyor.

Medyada yer alan haberlere göre bu, Trump yönetiminin Ukrayna'yı, savaşın başlangıcından bu yana ABD tarafından sağlanan tüm askeri ve ekonomik desteğin bedelini ödemeye zorlamak istediği, ancak Kiev'in ortaklık fonundan herhangi bir gelir elde edemediği anlamına geliyor.

ABD'nin revize edilmiş anlaşmayı hafta sonu Ukraynalı temsilcilere teslim ettiği anlaşılıyor. Beyaz Saray, kısa bir süre önce ABD'nin Ukrayna'daki temel mineralleri kapsayan daha önce imzalanmış anlaşmanın ötesine geçeceğini duyurmuştu.

Öte yandan, iki taraf arasında varılacak anlaşmaya ilişkin görüşmeler devam ederken, nihai taslakta şartlarda değişiklikler yer alabilir. Bloomberg'e konuşan konuya yakın bir kaynak, Ukrayna'nın bu hafta ABD belgesine kendi değişikliklerini içeren bir yanıt vermesinin muhtemel olduğunu söyledi.

Zira belgeye göre, yatırım fonu Amerikan Uluslararası Kalkınma Finans Kurumu'nun (DFC) kontrolünde olacak, yönetim kurulunun beş üyesinden üçünü kendisi atayacak ve belirli kararları engellemek için kendisine özel oy hakkı veren bir "altın hisse"ye sahip olacak. Ukrayna iki kişi daha atayacak ve fonun günlük yönetimine müdahale edemeyecek.

Ukrayna, doğal kaynaklar ve altyapı alanındaki tüm yeni projelerden elde edilecek gelirin yüzde 50'sini fona aktarmak zorunda kalacak. ABD ise yatırımı geri kazanılana kadar yıllık %4'lük bir artışla tüm kârdan pay almaya hak kazanacak.

Ukrayna'nın ayrıca tüm projeleri değerlendirilmek üzere "mümkün olan en erken" zamanda fona sunması gerekecek ve DFC'ye tüm fonlanan programların yönetim kurulu koltukları veya denetimi verilecek. Kiev'in reddedilen projeleri en az bir yıl boyunca "önemli ölçüde daha iyi" şartlarla diğer taraflara teklif etmesi yasaklanacak.

Ayrıca tasarıya göre ABD, fonun projeyi finanse edip etmemesine bakılmaksızın, Ukrayna'dan metal, mineral, petrol ve doğalgazı ticari şartlarda diğer taraflardan önce satın alma hakkına sahip olacak.

Herhangi bir zaman çerçevesi bulunmayan anlaşma, Kiev'in ABD'nin "stratejik rakibi" olan ülkelere kritik mineraller satmasını da yasaklıyor.

Bu yılın Şubat ayında Ukrayna ve ABD'nin nadir toprak kaynakları konusunda bir çerçeve anlaşması imzalaması gerekiyordu. Ancak Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Beyaz Saray'da yaşanan tartışma nedeniyle bu gerçekleşmedi.

Washington, yakın zamanda Kiev'e yeraltı kaynaklarına ilişkin yeni bir anlaşma taslağı sundu. Ancak Zelenskiy'e göre bu, daha önce olduğu gibi bir çerçeve anlaşması değil, Rada tarafından onaylanması gereken tam teşekküllü bir anlaşmadır.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, ABD'nin Ukrayna'ya yönelik mineraller anlaşmasının "tam teşekküllü" bir versiyonunu hazırladığını ve bu anlaşmanın önümüzdeki hafta imzalanabileceğini söyledi.