Uzmanlardan Trump'a kötü haber: Ukrayna'da 500 milyar dolarlık nadir toprak elementi yok

Ukrayna yetkililerinin iddia ettiği devasa nadir toprak metalleri rezervleri, ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu'nun verileriyle doğrulanmamış ve dünyadaki bilinen tüm maden veri tabanlarında yer almamaktadır.

Oxu.Az'ın haberinee göre, Bloomberg'in emtia piyasaları köşe yazarı Javier Blas bu konuyu ele aldı.

Blas, söz konusu yazısında nadir toprak metallerinin disprosyum, praseodimyum, prometyum, skandiyum vb. gibi 17 elementi kapsadığını hatırlatıyor. Ancak ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu verilerine göre, Ukrayna'da bu metallerden sadece birinin - skandiyumun - küçük madenleri bulunmakta.

Ayrıca 1970'te Sovyetler Birliği'nde bazı nadir toprak elementleri içeren Novopoltava yatağı keşfedildi, ancak bu madenlerin çıkarılması son derece zor olduğundan 50 yılı aşkın süredir işletmeye alınmadı. Ukrayna hükümetinin de kabul ettiği gibi, bu yataktaki herhangi bir madencilik faaliyeti ekonomik açıdan karlı değil.

ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu verilerine göre, nadir toprak metalleri rezervlerinde Çin lider konumdadır (44 milyon ton). Ardından Vietnam (22 milyon ton), Brezilya (21 milyon ton), Rusya (10 milyon ton) ve Grönland (2 milyon ton) gelmektedir. Blas'ın verdiği verilere göre Ukrayna bu listede yer almamaktadır.

Trump, 500 milyar dolara eşdeğer nadir toprak metalleri almak istediğini söylemişti. Ancak Blas'a göre, dünya genelinde bu tür madenlerin tüm üretimi yıllık 15 milyar dolar değerindedir. Blas'ın hesaplamalarına göre, Ukrayna dünya nadir toprak elementlerinin %20'sini bile üretebilse, bundan elde edeceği gelir yıllık yaklaşık 3 milyar dolar olacaktır. Uzman, "Trump'ın bahsettiği 500 milyar dolara ulaşmak için, ABD'nin Ukrayna'da 150 yıldan fazla madencilik yapması gerekecek" diye belirtti. Bu bağlamda, ABD Başkanı'nın yanılmış olabileceğini ve nadir toprak elementleri derken tüm kritik mineralleri kastetmiş olabileceğini düşündü. Ancak bunlardan da Ukrayna'nın sadece titanyum ve galyum endüstriyel madenleri var ve bunlar da değerli olmalarına rağmen 500 milyar dolar etmiyor.

Blas, bunun Washington'ın savaş olan bir ülkenin jeolojik potansiyelini yanlış değerlendirdiği ilk vaka olmadığını hatırlatıyor. 2010'da ABD, Afganistan'da 1 trilyon dolar değerinde maden yatakları bulduğunu, bunlar arasında piller için kritik öneme sahip lityumun da olduğunu açıklamıştı. Pentagon o dönemde Afganistan'ı "lityumun Suudi Arabistanı" olarak adlandırmıştı. Köşe yazarı, "Ancak bu, o zamanlar birçok kişinin söylediği ve şimdi herkesin bildiği gibi, tamamen bir fanteziydi. Aynı şey Ukrayna'nın varsayılan zenginlikleri için de geçerli" diye sonuçlandırıyor.

Zelenskiy, geçen yıl Kasım ayında Trump'a nadir toprak metalleri konusunda bir anlaşma yapmayı önerdi. Şubat ayında Kiev, ABD Maliye Bakanı Scott Bessent'e böyle bir olasılığı içeren bir ortaklık anlaşması iletti. Amerikan tarafı belgeyi yeniden düzenleyip 14 Şubat'ta Münih Güvenlik Konferansı'nda Zelenskiy'e imzalaması için geri gönderdi.

Ancak Ukrayna Cumhurbaşkanı, metinde Kiev için güvenlik garantileri hakkında hiçbir şey söylenmediği gerekçesiyle belgeyi imzalamayı reddetti.

Daha sonra, belgenin bir kopyası The Telegraph gazetecileriyle paylaşıldı. Özellikle, belgede, ABD'nin anlaşma çerçevesinde Ukrayna'daki tüm madenlerin çıkarılmasından elde edilen gelirlerin ve bu madenlerin işlenmesi için üçüncü şahıslara verilen tüm yeni lisansların değerinin %50'sini alacağı belirtilmekte. Gazete bu tür şartların sınırsız bir süreyle ekonomik kolonizasyonla eşdeğer olup, İkinci Dünya Savaşı'nda Almanya ve Japonya'ya uygulanan tazminatlardan daha kötü olduğu ifade ediliyordu, diye belirtti.