Afrika tozu Türkiye'yi sardı: Maskesiz dışarı çıkmayın

Afrika'nın Batı bölgesinden gelen yoğun çöl tozu, Türkiye'de etkisini hissettirmeye başlarken, birçok kentte hava adeta sarardı.

Oxu.Az'ın haberine göre Meteoroloji Genel Müdürlüğü, toz taşınımı nedeniyle turuncu uyarı yayınlarken, uzmanlar ise özellikle solunum yolu, kalp ve KOAH hastalarını dikkatli olmaları konusunda uyardılar. Çöl tozlarının kıyı Akdeniz ve İstanbul'da hafta sonuna kadar etkisini sürdüreceği de belirtildi.

Öte yandan Dünya Hava Kalitesi Raporu'na göre, Türkiye'de hava kirliliği ortalaması 15.3 metreküp seviyesinde bulunuyor. Bu verilerle dünya genelinde en sağlıksız hava kategorisinde 67. sırada yer alan Türkiye, Avrupa'da ise 6. sırada bulunuyor. Hekimler, bu dönemde mümkün olduğunca dışarı çıkılmaması ve maske kullanılması gerektiğinin altını çiziyorlar.

TOZLAR AKCİĞERE İLERLİYOR

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Tutluoğlu, çöl tozlarının araçları bile sarıya boyayacak kadar yoğun olduğunu belirterek şu uyarılarda bulundu: "Büyük partiküller (10 mikron üzeri) solunum yollarında tutulurken, 5-10 mikron arasındaki küçük partiküller ciğerlere kadar ulaşarak hava yollarını tıkayabiliyor. Çöl tozuna üç, dört gün boyunca maruz kalınması, kronik hastalıkları tetikleyebilir. Özellikle kalp ve KOAH hastaları ekstra önlem almalı. Ayrıca bu tozlarla birlikte farklı hastalıkların taşınma riski de var. Çöl tozu eykisi geçene kadar açık havada spor yapılmamasını öneriyorum."

ACİLE BAŞVURULAR ARTTI

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü de son günlerde KOAH ve astım hastalarında ciddi ataklar gözlemlendiğini belirtirken, "Nefes darlığı, hırıltı, öksürük ve göz tahrişi şikayetleri arttı. Acil servislere başvurular yükseldi" dedi. Özlü, vatandaşlara şu tavsiyelerde bulundu: "Pencereleri mümkün olduğunca kapalı tutun. Dışarı çıkarken mutlaka maske takın. Mevcut tedavileri yetersiz kalabiliyor. Bu dönemde hapşırma, geniz akıntısı, gözlerde tahşiş görülüyor. N95 veya FFP2 tipi maskeler kullanılmasını tavsiye ederim."

ALERJİ SIKLIĞI YAŞANIYOR

Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Mahir İğde de hava kirliliğinin alerjik reaksiyonları artırdığını vurgulayarak, "Özellikle şehirlerde yaşayanlarda alerji görülme sıklığı arttı. Tamamen korunmak mümkün olmasa da maske kullanımı ve kapalı ortamlarda kalınması şikayetleri azaltabilir" ifadelerini kullandı.

Uzmanlar, son 72 saatte, İstanbul"da acil solunum başvurularının yüzde 20 arttığına dikkat çekerken, Ankara"da KOAH atakları nedeniyle hastaneye yatışların da gözle görülür şekilde yükseldiğini söylüyorlar. Özellikle Adana ve Mersin"de alerjik rinit şikayetlerinin yüzde 25 yükseldiğine de dikkat çekiliyor.

Çöl tozu hangi kentleri etkiliyor?

Afrika'nın Batı bölgesinden gelen yoğun çöl tozu, Türkiye"de özellikle Güneydoğu Anadolu, Akdeniz, İç Anadolu ve Marmara bölgelerini etkisi altına almaya başladı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, toz taşınımı nedeniyle Adana, Mersin, Antalya, Konya, Karaman, Ankara, Kırıkkale, Kayseri, Niğde, Nevşehir, İstanbul ve Bursa gibi şehirler için turuncu uyarı yayınladı.

Hangi şehirlerde hava kirliliği tehlikeli seviyede?

Dünya Hava Kalitesi Endeksi"ne (AQI) göre, Türkiye"de halihazırda hava kirliliğinin en yoğun olduğu şehirler: Iğdır (AQI: 165 - Sağlıksız), Ankara (Çankaya AQI: 142 - Hassas Gruplar İçin Tehlikeli), İstanbul (Esenyurt AQI: 138 - Hassas Gruplar İçin Riskli) Bursa (AQI: 130), Adana (AQI: 125) olarak sıralanıyor. Bu bölgelerde PM10 (partikül madde) değerleri 200 µg/m³"ü aşarak, sağlık açısından "tehlikeli" seviyeye ulaşmış durumda.

Hangi kentlerde risk devam edecek?

Meteoroloji"nin tahminlerine göre yarın en yüksek toz konsantrasyonu beklenen iller ise şöyle:

Şanlıurfa, Gaziantep, Kahramanmaraş (Kırmızı alarm)

Konya, Ankara, Eskişehir (Turuncu alarm)

İzmir, Bursa, İstanbul (Sarı uyarı).