Mahkemede uluslararası kuruluşların Ermenistan"ın Azerbaycan topraklarını işgal ettiğini teyit eden deliller araştırıldı

Ermenistan Cumhuriyeti vatandaşları Arayik Harutyunyan, Arkadi Gukasyan, Bako Saakyan, Davit İşhanyan, Davit Babayan, Levon Mnatsakanyan ve diğerleri hakkında, Ermenistan'ın Azerbaycan'a yönelik askeri saldırısı sonucu barışa ve insanlığa karşı suç, savaş suçu, işgalci savaşın hazırlanması ve yürütülmesi, soykırım, savaş kanun ve kurallarının ihlali, terörizm, terörizmin finansmanı, iktidarı zorla ele geçirme, iktidarı zorla elinde tutma ve diğer birçok suç işlemekle suçlanan ceza davalarına ilişkin açık yargılamanın inceleme oturumu 16 Mayıs'ta devam etti.

Oxu.Az'ın AZƏRTAC'tan aktardığı habere göre, hakimler Zeynal Agayev'in başkanlığında, Jamal Ramazanov ile Anar Rzayev'den (Yedek Hakim Günel Samedova) oluşan heyetle Bakü Askeri Mahkemesi'nde yapılan duruşmada, sanıkların her birine kendi dillerinde tercüman sağlandığı ve savunmaları için avukatlar sağlandı.

Duruşmaya sanıklar, avukatları, mağdurlardan bazıları, yasal mirasçıları ve temsilcilerinin yanı sıra İddia Makamı savcıları da katıldı.

Mahkemede, Başsavcı Özel Görevler Yardımcısı Tugay Rahimli, Ermenistan'ın işgali altındaki Azerbaycan topraklarındaki kültürel mirasın tahribatını yansıtan belgeleri incelemeye başladı.

Böylece, 7 Nisan 1993'te yabancı bir basın kuruluşunda Ermenistan ordusunun Kelbecer'i işgalini konu alan bir haber, bir çevirmen aracılığıyla araştırıldı.

"Kafkasya'daki Saldırılar Yeni Bir Mülteci Dalgası Yaratıyor" başlıklı yazıda, Ermenistan ordusunun Kelbecer'de "başarılı" ilerleyişinin binlerce Azerbaycanlının vatanlarını terk etmesine neden olduğu belirtildi. Makalede şöyle denildi: "Pazartesi günü kadınlar ve çocuklar Kelbecer'de helikopterlere binmeye çalıştı. Çatışmalardan kaçan yaklaşık 39.000 kişi mülteci merkezlerine kayıt yaptırdı."

Makalede ayrıca şunlar da belirtiliyor: "Murov Geçidi, Azerbaycan, 6 Nisan 1993. Onlar (Azerbaycanlılar - ed.) karla kaplı ovalarda siyah noktalar olarak belirdiler. Dokuz bin fit (yaklaşık 2743 metre) yükseklikteki dağ geçidinin kuzey yamacından aşağı inen üç kişi, topraklarında sığınak arayarak ilerliyordu. Orman yoluna benzeyen bir patikada, aslında beş kişi oldukları ortaya çıktı.

30'lu yaşlarda bitkin bir adam ve kucaklarında bebekleriyle 20'li yaşlarda iki kadın. Onların hepsi soğuktan donuyordu, 6 gün boyunca ormanda ve dağda yürüyüş yapmanın şokunu yaşıyorlardı. Güney Kafkasya'da ise Ermenistan ordusunun hafta sonu Kelbecer'i ele geçirmesi, binlerce insanın kaçmasına ve büyük çaplı bir iç göç krizinin oluşmasına neden oldu.

Ermeni birliklerinin Kelbecer'i işgali, onlara (Ermenilere - ed.) Karabağ'ı kuzeyden güneye Ermenistan'a bağlayan geniş bir toprak parçasının kontrolünü sağladı. İlk bağlantı geçen yıl Laçin'de kurulmuştu, bu yoldan Karabağ'a asker ve malzeme ulaştırılıyordu."

Ayrıca makalede, sadece Azerbaycan hükümetinin değil, Kelbecer işgaline tanık olan çok sayıda kişinin de saldırının doğrudan Ermenistan topraklarından gerçekleştirildiğini belirttiği vurgulanıyor. Karabağ'a açılan yeni "kuzey koridoru"nun 100 kilometreden uzun olduğu kaydedildi. Bu aslında Kelbecer bölgesinin tamamen ilhakı anlamına geliyor. ABD, Ermenistan'ın Kafkasya'daki yeni saldırılarını kınadı:

"ABD, Ermenistan'ın 11 gün önce başlattığı saldırıda komşusu Azerbaycan'ın kuzeybatı kesiminde toprak ele geçirmesini sert bir dille kınadı. ABD Dışişleri Bakanı Warren Christopher yaptığı açıklamada, yönetim Erivan hükümetine güçlerini derhal çekmesi çağrısında bulundu. Aynı zamanda Pazartesi günü Ermenistan Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan'a bir protesto mektubu sunulduğunu kaydetti."

Daha sonra İzvestiya gazetesinin 2 Nisan 1993 tarihli sayısında yayımlanan bir makale incelendi.

Makalede şöyle deniyor: "Ermenistan ordusu Kelbecer ilinin yakınlarına ulaştı. Saldırı hem Ermenistan hem de Karabağ tarafından gerçekleştirildi. Kelbecer ili tamamen abluka altında ve onu Azerbaycan'ın diğer topraklarına bağlayan yollar zaten kesilmiş durumda. Şehir sürekli olarak roket, topçu saldırılarına ve hava bombardımanına maruz kalıyor. Sivil nüfus arasında çok sayıda ölü var. Binlerce kişinin kaderi bilinmiyor."

Nitekim mahkeme duruşmasında incelenen her iki yabancı kaynak da Ermenistan silahlı kuvvetlerinin Kelbecer'in işgaline ve sivillerin öldürülmesine katılımını yansıttı ve doğruladı.

Daha sonra BM Güvenlik Konseyi'nin 1993 yılında kabul ettiği Kararlar İngilizce tercüman aracılığıyla incelendi.

Mahkeme daha sonra, uluslararası insan hakları örgütünün 1993 yılında Ermenistan silahlı kuvvetlerinin Azerbaycan topraklarına yönelik vahşi saldırısını ve sivillerin öldürülmesini yansıtan raporunu inceledi.

Raporda, Ermenistan ordusunun Karabağ'da ele geçirdiği tüm topraklardan Azerbaycan'ın sivil halkı kovduğu veya rehin aldığı belirtiliyor. Kaçmaya ve canını kurtarmaya çalışan insanlara ayrım gözetmeksizin ateş açtılar.

Örgütün raporunda ayrıca, sivillere ait malların büyük çapta yağmalanması ve tahrip edilmesi, Ermeni ordusunun Temmuz 1993'te Ağdam'ı işgali ve şehrin yağmalanmasına ilişkin ayrıntılara da yer veriliyor.

Belgede ayrıca Ermenistan ordusunun Karabağ'daki çatışmalara katılımı da ele alınıyor. Azerbaycan'da sivil halkın ayrım gözetmeksizin top atışına tutulmasının, insanların zorla yerlerinden edilmesine yol açtığı vurgulandı. Siviller rehin alındı, malları yağmalandı ve yakıldı.

Raporda ayrıca, söz konusu dönemde Ermenistan Cumhuriyeti'nin işlediği savaş suçları dolayısıyla Cenevre Sözleşmesi'nin ciddi şekilde ihlal edildiği belirtildi. Bununla beraber Ermenistan ordusunun askeri düzenlemeleri ihlal ettiği ve savaş suçları işlediği vakalara da yer veriliyor.

Belgede ayrıca rehinelere, savaş esirlerine yönelik kötü muamele ve bunların öldürülmesi gibi olaylara da yer veriliyor.

Ardından İddia Makamı Savcısı, Ermenistan'ın işgali sonrası Azerbaycan'ın bölge, şehir, kasaba ve köylerini tahribata uğratıp harap etmesini, kültürel, tarihi ve dini eserlerin yok edilmesini, altyapı, sivil mülkler ve mezarlıkların tahrip edilmesini yansıtan fotoğraf ve video materyallerini sundu.

İşgal sırasında dini anıtlarımız ve camilerimizin tahrip edilmesinin yanı sıra buralarda domuz beslenerek hakarete uğradığı ifade edildi.

Duruşmada ayrıca işgalden kurtarılan bölge, şehir ve köylerde yapılan denetimlere ilişkin protokoller ile bu protokollere eklenen fotoğraf ve video görüntüleri de tanıtıldı.

Daha sonra ön inceleme kapsamında yapılan bilirkişi görüşleri açıklandı.

Bu işgal amaclı savaş sırasında, Azerbaycan'ın kültürel zenginliğine ait tarihi ve kültürel eserlerin saldırı objesi haline getirilmesi, askeri operasyonlara destek amacıyla kullanılması, kasıtlı olarak büyük çapta yakılması, topçu tesislerinden ateş açılması ve patlatılması, fiziki imkânlarla kısmen ve tamamen imha edilmesi, hırsızlık, soygun ve vandallık eylemlerinin gerçekleştirilmesi sonucunda ülkemize ve halkımıza büyük zararlar verildiği belirtilmelidir.

Yargılamaya 19 Mayıs'ta devam edilecek.

Belirtmek gerekir ki, Azerbaycan topraklarında iç hukuk ve uluslararası hukuk normlarına aykırı şekilde, Azerbaycan'a askeri saldırı amacıyla kurulmuş ve Ermenistan devletinin, onun devlet kurumlarının yetkili kişileri, askeri güçleri ve yasa dışı silahlı birliklerinin doğrudan yönetimi ve katılımı, sözlü ve yazılı olarak verdikleri emir, talimat ve yönlendirmeler, maddi, teknik, insan gücü desteği, merkezi şekilde sağlanan yönetim ve sıkı denetimi temelinde, ayrıca Koçaryan Robert Sedraki, Sarkisyan Serj Azati, Manukyan Vazgen Mikaeli, Sarkisyan Vazgen Zaveni, Babayan Samvel Andraniki, Balasanyan Vitali Mikaeli, Balayan Zori Hayki, Ohanyan Seyran Muşeqi, Karamyan Arşavir Surenoviç, Melkonyan Monte Charles ve diğerlerinin liderliği, doğrudan ve dolaylı katılımlarıyla, Ermenistan devleti ile anılan suç örgütü tarafından yürütülen işgalci savaş sırasında işlenmiş çok sayıda suç olayına ilişkin ceza davası kapsamında, Ermeni asıllı 15 sanık suçlanmaktadır.

Sözkonusu şahıslar, yani Harutyunyan Arayik Vladimiri, Gukasyan Arkadi Arşaviri, Saakyan Bako Sahaki, İşhanyan Davit Rubeni, Manukyan David Azatini, Babayan David Klimi, Mnatsakanyan Levon Henrikoviç, Beglaryan Vasili İvani, Gazaryan Erik Roberti, Allahverdiyan Davit Nelsoni, Stepanyan Qurgen Homeri, Balayan Levon Romiki, Babayan Madat Arakeloviç, Martirosyan Garik Griqori, Paşayan Melikset Vladimiri Azerbaycan Cumhuriyeti Ceza Kanunu"nun 100 (işgal amaclı savaşı planlama, hazırlama, başlatma ve yürütme), 102 (uluslararası korumadan yararlanan kişilere veya kuruluşlara saldırı), 103 (soykırım), 105 (nüfusu yok etme), 106 (kölelik), 107 (nüfusu tehcir etme veya zorla yerinden etme), 109 (takibat), 110 (insanları zorla kaybettirme), 112 (uluslararası hukuk normlarına aykırı şekilde özgürlükten yoksun bırakma), 113 (işkence), 114 (paralı askerlik), 115 (savaş kanunlarını ve geleneklerini ihlal), 116 (silahlı çatışma sırasında uluslararası insani hukuk normlarını ihlal), 118 (askeri yağmacılık), 120 (kasten adam öldürme), 192 (yasa dışı girişimcilik), 214 (terörizm), 214-1 (terörizmi finanse etme), 218 (suç örgütü kurma), 228 (yasa dışı olarak silah, onun parçalarını, mühimmat, patlayıcı maddeler ve düzenekler edinme, başkasına verme, satma, saklama, taşıma ve bulundurma), 270-1 (havacılık güvenliğine tehdit oluşturan eylemler), 277 (devlet adamına veya kamu görevlisine suikast), 278 (iktidarı zorla ele geçirme ve zorla elde tutma, devletin anayasal yapısını zorla değiştirme), 279-cu (yasada öngörülmeyen silahlı birlikler ve gruplar kurma) ve diğer maddeleri ile suçlanmaktadırlar.

16 Mayıs, 11:57

Askeri cinayetler işlemekle suçlanan Ermeni asıllı kişilerin ceza davası duruşması yapılıyor.

Oxu.Az Report'a dayanarak bildiriyor ki, süreç Bakü Mahkeme Kompleksinde Bakü Askeri Mahkemesi hakimi Zeynal Ağayev'in başkanlığında gerçekleşiyor.

Hatırlatalım ki, önceki duruşmada Ermenistan ordusunun işgal ve sivil halkın katliamı olaylarıyla ilgili ifadeler dinlendi.

Belirtelim ki, onlar Ermenistan devleti ve silahlı kuvvetleri, ayrıca Ermenistan tarafından Azerbaycan'ın işgal edilmiş topraklarında kurulan sözde Dağlık Karabağ cumhuriyeti ve onun yasadışı silahlı birlikleri tarafından Azerbaycan'a ve halkına karşı barış ve insanlık karşıtı suçlar, savaş suçları, saldırgan savaş yürütme, soykırım, nüfusu zorla göç ettirme, zulüm, işkence, askeri yağma ve diğer yasadışı eylemlerle suçlanıyorlar.

Hatırlatalım ki, Ermenistan Cumhuriyeti ve silahlı kuvvetleri, ayrıca Ermenistan'ın kurduğu yasadışı "Dağlık Karabağ cumhuriyeti" ve onun yasadışı silahlı birlikleri tarafından işlenen cinayetlerle suçlanan 15 kişi - Arkadi Arşaviri (Arşaviroviç) Gukasyan, Arayik Vladimiri (Vladimiroviç) Arutyunyan, Bako Saaki (Saakoviç) Saakyan, Davit Rubeni (Rubenoviç) İşxanyan, Davit Klimi (Klimoviç) Babayan, Lyova Henrixi (Henrixoviç) Mnatsakanyan, Davit Azati (Azatoviç) Manukyan, Garik Grigori (Grigoroviç) Martirosyan, Melikset Vladimiri (Vladimiroviç) Paşayan, Davit Nelsoni (Nelsonoviç) Allahverdiyan, Gurgen Omerosi (Omerosoviç) Stepanyan, Levon Romiki (Romikoviç) Balayan, Madat Arakeli (Arakeloviç) Babayan, Vasili İvani (İvanoviç) Beglaryan ve Erik Roberti (Robertoviç) Gazaryan'a karşı Azerbaycan Cumhuriyeti Ceza Kanunu'nun 100 (saldırgan savaşı planlama, hazırlama, başlatma ve yürütme), 102 (uluslararası korumadan yararlanan kişilere veya kuruluşlara saldırma), 103 (soykırım), 105 (nüfusu yok etme), 106 (kölelik), 107 (nüfusu sınır dışı etme veya zorla göç ettirme), 109 (zulüm), 110 (insanları zorla kaybetme), 112 (uluslararası hukuk normlarına aykırı özgürlükten mahrum bırakma), 113 (işkence), 114 (ücretli askerlik), 115 (savaş kanunlarını ve geleneklerini ihlal etme), 116 (silahlı çatışma sırasında uluslararası insani hukuk normlarını ihlal etme), 118 (askeri yağma), 120 (kasten adam öldürme), 192 (yasadışı girişimcilik), 214 (terörizm), 214-1 (terörizmi finanse etme), 218 (suç örgütü (organizasyon) kurma), 228 (yasadışı olarak silah, parçaları, mühimmat, patlayıcı maddeler ve cihazlar edinme, başkasına verme, satma, saklama, taşıma ve bulundurma), 270-1 (havacılık güvenliğine tehdit oluşturan eylemler), 277 (devlet adamına veya kamu görevlisine suikast), 278 (iktidarı zorla ele geçirme ve zorla tutma, devletin anayasal düzenini zorla değiştirme), 279 (yasalarda öngörülmeyen silahlı birlikler ve gruplar oluşturma) ve diğer maddeleriyle suçlanıyorlar.