Bugün Azerbaycan'ın Milli Kahramanı Allahverdi Bağırov'un doğum günü

22 Nisan'da Azerbaycan'ın Milli Kahramanı, Karabağ Savaşı'nda şehit olan Allahverdi Bağırov'un doğumunun 79. yıldönümü tamamlanıyor.

Oxu.Az hatırlatıyor ki, Ermeni silahlı kuvvetlerine karşı ilk savunma birliklerini kuran ve onlara liderlik eden Bağırov aynı zamanda Karabağ direnişinin sembolüydü.

Allahverdi Teymur oğlu Bağırov 22 Nisan 1946'da Ağdam'da doğdu.

Yedi kız çocuğundan sonra dünyaya geldiği için ailesi ona Allahverdi, yani "Allah'ın payı" adını verdi. Bu, aynı zamanda onun anne tarafından dedesinin adıydı.

Orta öğrenimini Ağdam şehri 1 numaralı okulda tamamladı. Küçük yaşlardan itibaren spora, özellikle futbol, atletizm ve voleybola büyük ilgisi vardı. Okul yıllarında ve sonrasında sporun çeşitli dallarında düzenlenen yarışmalarda Ağdam'ın zafer kazanmasında rolü oldu.

Aynı zamanda Ağdam'ın Karabağ futbol kulübünün şerefini korudu. 1976'da kulübün teknik direktörü olarak atandı ve aynı yıl düzenlenen Sovyetler Birliği şampiyonasında Azerbaycan'ın dördüncü sırayı almasında büyük çaba gösterdi.

1988'de Karabağ'da ilk Ermeni eylemleri başladığında Azerbaycanlıların örgütlenmesinde Bağırov kardeşlerin büyük hizmetleri oldu. Sonraki yıllarda Allahverdi Bağırov diğer vatansever insanlarla birlikte Ağdam'da ilk savunma birliklerini kurdu. O dönemde ilk kez yerel halkın girişimiyle Esgeran ile Ağdam arasında nöbetçi karakolu kuruldu ve Allahverdi Bağırov'un kardeşi Eldar gönüllü olarak bu karakolda nöbet tutmaya gitti. Daha sonra bu tür savunma karakolları Ermenilerin yaşadığı bölgelerle komşu diğer köylerde de kuruldu.

1 Ekim 1991'de Azerbaycan Ordusunun ilk askeri birliklerinden biri olan 845 numaralı Ağdam Bölgesel Savunma taburu kuruldu. Bu taburun kurucuları Eldar ve Allahverdi Bağırov kardeşlerdi. Eldar Bağırov'un komutanı olduğu ve 760 savaşçısı bulunan tabura "Vatan oğulları" adı verildi. Eldar Bağırov aynı zamanda Azerbaycan Yüksek Sovyeti'nin üyesi seçildi.

Ancak 1991 yılında Bağırov Bakü'deki Yüksek Sovyet toplantısından dönerken yaşadığı evin önünde bilinmeyen bir şekilde öldürüldü. Bundan sonra tabura Allahverdi Bağırov komuta etmeye başladı.

Ocak 1992'de Allahverdi Bağırov'un komuta ettiği tabur Nahçıvanlı köyünde başarılı bir saldırı operasyonu gerçekleştirdi. Allahverdi Bağırov'un komutası altında 150 savaşçı saldırıya geçerek Askeran kalesine kadar ilerledi, işgalcilerin tüm canlı kuvvet ve teçhizatını imha etti. Bu operasyon sonucunda Pircamal köyündeki tüm yükseltiler kontrol altına alındı, Ketük köyü ile karşı karşıya savunma mevzisi kuruldu.

Sadece iki saat süren saldırı operasyonu sırasında Allahverdi Bağırov bizzat savaşçıların önünde yer aldı. Bu operasyondan sonra Allahverdi Bağırov "General Mehemmed Esedov" adına ödüle layık görüldü.

26 Şubat 1992'de Hocalı olayı gerçekleştiğinde Allahverdi Bağırov'un taburu Hocalı'dan kaçan halkı kurtarmak için Karagaya yönünde saldırıya geçti. Bu saldırı sonucunda yüzlerce insan kurtarılarak Ağdam'a getirildi.

Bağırov'un Ermeni tarafı, özellikle Askeran taburunun komutanı, Ermeni albay Vitali Balasanyan ile görüşmelerinden sonra üç gün içinde 1003 Hocalı sakini esirlikten kurtarıldı. Bu görüşmeler sonucunda 700 Azerbaycanlının cesedi geri alındı.

Tam olarak Allahverdi Bağırov'un Vitali Balasanyan ile yürüttüğü görüşmeler sayesinde askeri kameraman Seyidağa Mövsümlü ve Çingiz Mustafayev'in Hocalı olaylarının görüntülerini kaydetmesi mümkün oldu. O, Ermeni esirleri otobüsle getirip sahiplerine teslim etti, karşılığında alınan Azerbaycanlı esirleri ve cesetleri Ağdam'a getirdi.

Bağırov'un bu faaliyeti "Feryad" filminde sembolik bir şekilde aydınlatıldı.

Allahverdi Bağırov'un son ve en büyük operasyonu 12 Haziran 1992'de gerçekleşti. Bağırov'un komutası altında saldırıya geçen Azerbaycan Ordusu Aranzamin, Nahçıvanlı, Dehraz, Tekir, Mirikend köylerini düşmandan temizleyerek Askeran kalesine kadar ilerledi. Pircamal köyündeki tüm yükseltiler kontrol altına alındı, Ketük köyü ile karşı karşıya mevzi kuruldu. Aranzamin köyünde gerçekleşen çatışmalarda 100 Ermeni öldürüldü, düşmanın 10 savaşçısı esir alındı.

Bu operasyondan iki gün sonra 12 Haziran'da acil bir iş için geri, Ağdam'a çağrılan Allahverdi Bağırov'un bulunduğu araç Nahçıvanlı'dan geri dönerken mayına düştü. Allahverdi Bağırov, sürücüsü ve Nizami adlı doktorla birlikte şehit oldu.

Bağırov'un Bakü'deki Şehitler Hiyabanı'nda defnedilmesi planlanmasına rağmen, sonradan Ağdam'da kardeşi Eldar'ın yanına defnedildi. Allahverdi Bağırov ölümünden sonra 24 Şubat 1993'te "Azerbaycan'ın Milli Kahramanı" unvanı ve "Altın Yıldız" madalyası ile onurlandırıldı.

Belirtmek gerekir ki, Ağdam'ın düşman işgalinden kurtarılması sonucunda Azerbaycan'ın Milli Kahramanı Allahverdi Bağırov'un kızları 27 yıl sonra onun mezarını ziyaret ettiler.