Mahkemede Azerbaycanlılara karşı Ermenistan'ın sistematik etnik temizleme siyaseti ifşa edildi

Ermenistan'ın Azerbaycan'a karşı askeri saldırısı sonucunda barış ve insanlık karşıtı suçlar, savaş suçları, bunun yanı sıra işgal amaçlı savaşın hazırlanması ve yürütülmesi, soykırım, savaş kanunlarını ve kurallarını ihlal etme, ayrıca terörizm, terörizmi finanse etme, iktidarı zorla ele geçirme, onu zorla elinde tutma ve diğer çok sayıda cinayetleri` işlemekle suçlanan Ermenistan Cumhuriyeti vatandaşları Arayik Harutyunyan, Arkadi Gukasyan, Bako Saakyan, Davit İşhanyan, David Babayan, Levon Mnatsakanyan ve diğerlerinin hakkındaki ceza davalarına ilişkin açık mahkeme duruşması 19 Mayıs'ta devam etti.

Oxu.Az'ın haberine göre, Bakü Askeri Mahkemesi'nde hakimler Zeynal Ağayev başkanlığında, Cemal Ramazanov ve Anar Rzayev'den oluşan heyetle (Yedek Hakim Günel Samedova) gerçekleştirilen mahkeme oturumunda sanıkların her biri bildikleri dilde tercüman, ayrıca savunmaları için avukatlarla temin edildi.

Oturumda sanıklar, onların savunucuları, mağdurların bir kısmı, onların yasal varisleri ve temsilcileri, ayrıca İddia makamı savcıları da katıldı.

Mahkemede Başsavcı Özel Görevler Yardımcısı Tugay Rahimli tarafından Ermenistan ordusunun Azerbaycan topraklarını işgal etmesiyle ilgili video materyaller gösterildi.

Video materyallerde 1993 yılında Ermenistan ordusunun Kelbecer'de Azerbaycan mevzilerine saldırması, Ağdere istikametinde ilerlemesi ve saldırı hazırlıklarına başlaması, ayrıca birkaç yönden darbe indirilmesinin planlanmasından bahsediliyor.

Belirtiliyor ki, Ermenistan silahlı kuvvetleri düşmanı (Azerbaycanlıları - ed.) Ağdere'den çıkardı, yükseklikleri ve ana yolları kontrole aldı. Görüntülerde yerde öldürülmüş Azerbaycanlıların naaşları görünüyor.

Diğer video materyalde Ermenistan ordusunun Serseng Su Barajı'nı alması (işgal etmesi - ed.) ve Ağdere'ye ulaşması hakkında bilgi veriliyor.

Sonraki video materyal Seyran Saroyan hakkındadır.

Ermenistan'ın ilk Savunma Bakanı Vazgen Sarkisyan tarafından, Kelbecer'in işgaline katıldığı için Seyran Saroyan'a madalya verildiği belirtildi.

Daha sonra, 23 Temmuz 1993 tarihinde eski Ermenistan Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan"ın "Yerkrapah" terör örgütü üyeleriyle yaptığı görüşmede yaptığı konuşmanın videosu gösterildi. Görüntülerde Levon Ter-Petrosyan, Azerbaycan"ın egemen topraklarının Ermenistan silahlı kuvvetleri tarafından işgal edilmesinin niyeti, amacı ve nedenleri hakkında konuşuyor.

Söz konusu görüntülerde Ter-Petrosyan, tarihi "zaferleri" kutlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getiriyor. 1988"e kadar Ermenistan"da 170 bin Azerbaycanlının yaşadığını hatırlatıyor. Ter-Petrosyan şöyle diyor: "Karabağ hareketini başlatmanın ne anlamı vardı? Beş yıl boyunca o kadar çok kan döküldü, o kadar çok insan öldü ama hiçbir sonuç elde edilmedi" diyerek bazı kişilerin bu yöndeki itirazlarına atıfta bulunuyor. O dönemde bile, hem Ermenistan yetkilileri hem de bugün muhalefet temsilcileri ve bu operasyonlara katılmamış diğer çevreler, faaliyetlerimize gölge düşürmeye çalışıyordu.

Ayrıca, o zamanlar "Miatsum, Miatsum" diye meydana çıkmanın anlamı neydi diyorlar. Şimdi ise Karabağ"ı tanımaktan kaçınıyorlar. Tutumları hiç değişmedi. Diyorlar ki, 1988"de hareket başlatılmasaydı bile, Sovyetler Birliği zaten 1991"de dağılacaktı ve biz yine de bağımsızlık kazanacaktık. Ama mesele şu ki, 1988"de harekete geçmeseydik, 1991"de o üç yıllık tecrübeye sahip olmazdık ve bunun sonucu olarak yalnızca Karabağ değil, Ermenistan"ın kendisi bile bu kadar hazırlıklı olmazdı. Hatta Karabağ diye bir yer bile olmazdı."

Mahkemede sunulan videoda Ermenistan"ın eski Cumhurbaşkanı şöyle diyor: "Her şeyden önce, bu hareket sayesinde Ermenistan ve Karabağ, Ermeni halkının 600 yıldır çözemediği bir sorunu çözdü. Ermenistan ve Karabağ, diğer halklardan tamamen temizlendi. Bu, 600 yıllık bir sorundur ve Ermeni halkı bunun önemini önümüzdeki 600 yıl boyunca da hissedecektir. Düşünün ki, bugün Ermenistan"da 1988"e kadar burada yaşayan 170.000 yabancı milletlerden insan hâlâ yaşıyor olsaydı - bugün bir devletimiz olmazdı. Kuzey bölgelerimizi, Gegharkunik (Sevan) bölgesini koruyamazdık.

Hatırlatmak isterim ki, Vardenis (Basarkeçer), Masis (Zengibasar) ve Amasia bölgelerinde Azerbaycanlılar çoğunluktaydı ve Zengezur bölgesinde de nüfusun büyük bir kısmını oluşturuyorlardı. Şimdi bu sorun çözüldü. Bu meseleyi biz hareketimizle çözdük. Bu, ulusal kurtuluş mücadelemiz, Ermeni ulusal hareketi ve onun askeri kanadı, öz müdafiə birliklerimiz ve Karabağ"daki yerel müfrezelerimiz sayesinde mümkün oldu.

Karabağ da. Bugün Karabağ"ın tüm toprakları, hatta daha büyük bir kısmı Ermenilerin elindedir."

Daha sonra görüntülerde Ter-Petrosyan şunları söylüyor: "..Son olarak bir noktaya daha değinmeden geçemem. Tüm zaferlerimizin tacı olarak, güçlerimizin dün gece ve bu sabah Ağdam"a girdiğini belirtmek istiyorum."

Ardından, sanık Bako Saakyan, Şuşa"nın işgalinden sonra hangi birliklerde görev aldığı, kimlerle görüştüğü ve neler konuştuklarına dair, İddia Makamı savcılarının ve mağdurların temsilcilerinin sorularını cevapladı.

O, kendisinin 1993 yılının Haziran ayından itibaren arka hizmet karargahı şefi olduğunu söyledi.

Sanığın sorgulanması sırasında gösterilen videoda, Bako Saakyan da görülüyor. Görüntülerde askeri personelin bir masa etrafında oturup harita ve belgeler üzerinde tartıştığı görülüyor. Video ve Saakyan"ın ifadelerine göre çeşitli komutanların da toplantıda bulunduğu anlaşılıyor.

Saakyan videoda kendisini tanıyarak, General Kristapor İvanyan, Samvel Karapetyan, Movses Hakobyan, Samvel Babayan, Vitali Balasanyan, Vaçagan İşhanyan ve diğer kişilerin de orada olduğunu söyledi.

Ermenistan"ın Azerbaycan"ın işgal edilmiş topraklarında kurduğu sözde rejim bir zamanlar Bako Saakyan"ın "başkanlık" yaptığı ve bugün Bakü"de Azerbaycan"a ve halkına karşı işlenen çok sayıda suç nedeniyle yargılanan sanık Bako Saakyan açık mahkeme duruşmasında, İddia Makamı Savcısı Vüsal Abdullayevin sorularına cevap olarak, Ermenistan'ın egemen topraklarımızı işgali için yürütülen askeri harekat ve muharebe misyonlarının hazırlanması ve görüşülmesine katıldığını kabul etti.

Başsavcılık İddia Makamı Savcısı Fuad Musayev'in sorularını yanıtlayan Bako Saakyan, Monte Melkonyan, Arman Levonyan ve diğer komutanları tanıdığını, kendileriyle sık sık temas halinde olduğunu, askeri operasyonlar hakkında dostça sohbetler ettiğini söyledi.

Mahkemede gösterilen fotoğraflarda Bako Saakyan'ın Robert Koçaryan, Monte Melkonyan ve Samvel Babayan ile birlikte olduğu, sanıkların onları tanıdığı görüldü.

O, fotoğrafın Hankendi'ye yakın bir yerde, Haziran 1993'ten önce çekildiğini söyledi. O dönemde "savunma ordusu"nun arka servislerinin başkan yardımcısı olduğunu da sözlerine ekledi.

Gösterilen bir diğer görüntüde ise Kristapor Ivanyan, Artur Karapetyan ve Avram Abramyan ile birlikte görülüyor.

Sanıklar, Başsavcı Büyük Yardımcısı Vüsal Aliyev'in Ermenistan'ın BM Güvenlik Konseyi kararlarını neden uygulamadığına ilişkin sorusuna yanıt vermekten kaçındı.

Başsavcı Özel Görevler Yardımcısı Tugay Rahimli'nin, Levon Ter-Petrosyan'ın Azerbaycanlılara yönelik etnik temizlik konusundaki görüşlerine ilişkin sorularını yanıtlayan Bako Saakyan, Karabağ sorununu kendisiyle birkaç kez görüştüğünü kabul etti, ancak Ermenistan'ın eski cumhurbaşkanının görüşlerini desteklemediğini söyledi.

Savcı Terane Mammadova'nın "Yerkrapa" terör örgütüyle ilgili sorusuna yanıt veren sanık, örgüt mensuplarının Azerbaycan topraklarının işgali sırasında çeşitli çatışmalara katıldığını söyledi.

Daha sonra mahkemeye, Davit İşhanyan'ın daha önce işgal edilen Azerbaycan topraklarındaki faaliyetlerini ve çatışmalara katılımını kanıtlayan video görüntüleri sunuldu.

Görüntülerde İşhanyan'ın silah arkadaşları ve onu tanıyanlar, sanıklar hakkında konuşuyor.

Alik Sargsyan, silaha sarılan ilk kişilerden biri, ilk gönüllü müfrezenin kurucularından biri ve ilk bölük ve tabur komutanlarından biri olduğunu vurguladı: "Tarihi bir görevi yerine getirdi, bunu şöyle söyleyebiliriz. Silaha sarılarak, halk arasında öz savunma ideolojisini yayarak ve şahsen herkese örnek olarak görünerek tarihi bir görevi yerine getirdi."

Videoda Movses Hakobyan, kendinden emin bir şekilde şunları söyledi: "Ermeni ordusunun kuruluşunun temelini veya temelini atanlardan biri de silah arkadaşımız Davit'tir."

Araz Koçaryan videoda, "Bir gün tesadüfen karşılaştık ve Davit İşhanyan'ın boynunda 'Komutan Andranik' madalyonu asılı olduğunu görünce şaşırdım." dedi.

Hmayak Haroyan, "Aşan" birliği ve Monte Melkonyan ile birlikte Gülablı'yı kuşattıklarını ve bunun sonucunda Azerbaycanlıların kuşatıldığını vurguladı.

Abrik Hayrapetyan da "Avo" bölüğünde tabur komutanı olarak Davit'e çok değer verdiğini söyledi.

Ermenilerin çektiği görüntülerde Davit İşhanyan, "özgürlük için mücadele eden öğrenci hareketi"nin öncülerinden biri, "Aşan" köyü "öz savunma birliği" komutanı, "öz savunma ordusu"nun 28. taburunun komutanı ve savaştan sonra kamuoyunun ve siyasetin gözdesi olarak gösteriliyor.

Görüntülerde Davit İşhanyan şunları söyledi: "Bu hareketin mantıksal sonucuna ancak silahlı çatışmalar ve savaş yoluyla varacağı birçok kişi tarafından zaten hissediliyor ve fark ediliyordu. Azerbaycanlılar için o korkunç atmosferi yaratmaya çalışıyorduk. Ana görevimiz savunma hattını güvence altına almaktı. O operasyona gerçekten katılmak istiyorduk ama görevimiz farklıydı. Abdal Gulabli operasyonu Monte Melkonyan tarafından organize edildi ama ne yazık ki o gün 6 yoldaşımızı kaybettik. Bunların arasında Armen Avakyan da vardı. Ondan sonra çok zor bir dönem yaşandı. 4-5 Eylül 1992'de o köyü kurtarmayı başardık. Hocavend bölgesinde önümüze konulan görev kusursuz bir şekilde yerine getirildi ve Ağdam genel olarak kontrolümüze geçti. Özgürlük savaşları sona erdikten sonra taburun çocukları da Ağdere bölgesindeki savaşlara katıldı ve 1994 Mayıs'ında ateşkes onaylanana kadar çatışmalara katıldılar.

İddia Makamı Savcısı'nın sorularını yanıtlayan İşhanyan Abdal Gülabli, Fuzuli'nin Aşağı Veyselli ile Çardar arasındaki tepenin, Ağdere'nin işgaline yönelik operasyonlara katıldığını doğruladı.

Yargılamaya 22 Mayıs'ta devam edilecek.

Hatırlatmak gerekir ki, Ermenistan Cumhuriyeti ve onun silahlı kuvvetleri, aynı zamanda Ermenistan tarafından kurulan yasa dışı "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti" ve onun yasa dışı silahlı oluşumları tarafından işlenen suçlarla ilgili olarak suçlanan 15 kişi - Arkadi Arşavir (Arşaviroviç) Gukasyan, Arayik Vladimir (Vladimiroviç) Harutyunyan, Bako Saaki (Saakoviç) Saakyan, Davit Ruben (Rubenoviç) İşhanyan, Davit Klim (Klimoviç) Babayan, Lyova Henrikh (Henrikhoviç) Mnatsakanyan, Davit Azat (Azatoviç) Manukyan, Garik Grigor (Grigoroviç) Martirosyan, Melikset Vladimir (Vladimiroviç) Paşayan, Davit Nelson (Nelsonoviç) Allahverdi­yan, Gurgen Omeros (Omerosoviç) Stepanyan, Levon Romik (Romikoviç) Balayan, Madat Arakel (Arakeloviç) Babayan, Vasili İvan (İvanoviç) Beglaryan ve Erik Robert (Robertoviç) Kazaryan - Azerbaycan Cumhuriyeti Ceza Kanunu"nun 100 (işgal amaçlı savaşı planlama, hazırlama, başlatma ve yürütme), 102 (uluslararası korumaya sahip kişi veya kuruluşlara saldırı), 103 (soykırım), 105 (nüfusu yok etme), 106 (kölelik), 107 (nüfusu tehcir etme veya zorunlu göç ettirme), 109 (takip), 110 (insanları zorla kaybettirme), 112 (uluslararası hukuk normlarına aykırı olarak özgürlükten yoksun bırakma), 113 (işkence), 114 (paralı askerlik), 115 (savaş kanunlarını ve geleneklerini ihlal etme), 116 (silahlı çatışma sırasında uluslararası insancıl hukuk normlarını ihlal etme), 118 (askeri yağmacılık), 120 (kasten adam öldürme), 192 (yasadışı girişimcilik), 214 (terörizm), 214-1 (terörizmi finanse etme), 218 (suç örgütü kurma), 228 (yasadışı silah, parçaları, mühimmat, patlayıcı madde ve cihazları edinme, başkasına verme, satma, saklama, taşıma ve taşıma), 270-1 (havacılık güvenliğine tehdit oluşturan eylemler), 277 (devlet adamına veya kamu şahsiyetine suikast), 278 (iktidarı zorla ele geçirme ve zorla elde tutma, devletin anayasal yapısını zorla değiştirme), 279 (mevzuatta öngörülmeyen silahlı birlikler ve gruplar kurma) ve diğer maddeleriyle suçlanmaktadırlar.