Batı Azerbaycan Kroniği: Ermenilerin sahte isim değiştirme terörüne maruz kalan yer adları

Batı Azerbaycan Kroniği projesi kapsamında gazeteci Asker İbrahimov'un yazarlığıyla Baku TV'de "Adı değiştirilip Razdan konulan Oğuz yurdu" adlı bir bölüm hazırlandı.

Oxu.Az'ın haberine göre, yeni bölümde Ermenilerin sahte isim değiştirme terörüne maruz kalan Ahta, Ahtala toponimi, Ahtala oykonimi ve hidronimi hakkında söz edildi.

Ermenilerin zaman zaman Azerbaycanlıları takip edip, bize ait toponimleri yok edip, hem tarihi mensubiyetine hem de etnik yapısına göre Oğuz Türklerine ait bölgelere sahip çıkmaya çalıştıkları belirtildi.

Ahtala - Dereçiçek bölgesinin Ahta, sonraları Razdan adlandırılan ilçesinde kasaba ve ilçenin idari merkeziyd.

"İrevan eyaletinin icmal defteri"nde Ahtu şeklinde, Kafkasya'nın 5 verstlik haritasında Ahta olarak kaydedildi. 30 Mayıs 1956'da adı değiştirilip Razdan konuldu.

Ahta - Dereleyez bölgesinin Paşalı, sonraları Azizbeyov/Vayk adlandırılan ilçesinde köy adıdır. Adı "İrevan eyaletinin icmal defteri"nde, Kafkasya'nın 5 verstlik haritasında kaydedildi. Köyde 1831'den beri yaşayan Azerbaycanlılar 1918'de Ermeni saldırısına maruz kalarak sürgün edildi. 1920'de Sovyet hükümeti kurulduktan sonra hayatta kalanlar ata-baba yurtlarına döndü. Nihayet, Kasım 1988'de Azerbaycanlılar yeniden kovuldular.

Ahtala - Loru bölgesinin Allahverdi, sonraları Tumanyan adlandırılan ilçesinde şehir tipi kasaba adıdır. Buranın kadim sakinleri her zaman Azerbaycanlılar olmuştur. 18. yüzyılın ortalarında köye İran ve Türkiye'den Ermeniler göç ettirildi. 1988'de Azerbaycanlılar tarihi-etnik topraklarından sürgün edildiler.

Ahtala - Loru bölgesinin Allahverdi, sonraları Tumanyan adlandırılan ilçe bölgesinde kale, yatak ve maden adıdır. Kale 13. yüzyılda inşa edilmiş ve sel yatağının uzunluğu 14 kilometredir.

Ahtala - Loru bölgesinin Allahverdi, sonraları Tumanyan adlandırılan ilçe bölgesinde çay adıdır ve adı değiştirilip Hovanadzor konuldu.

Sonuç olarak, Ermenilerin Batı Azerbaycan'ın kadim yurt yerlerinin isimlerini, tarihini ve kültürel manzarasını çarpıtarak kendilerine göre yeniden yazma amacının kimsenin bilmediği vurgulanıyor: "Elbette, bu tür sinsi eylemlerin önlenmesi şu anda büyük önem taşıyor ve bu, zamanın talebidir."

Genel olarak Batı Azerbaycan'ın toponim, oikoni, oronim ve hidronimlerinin araştırılması ve tanıtılması sadece bugünün bir gerçeği olmayıp, gelecek nesillerin de ana vatanımıza sahip çıkması açısından büyük anlam ve öneme sahiptir. Çünkü bunlar yerel halkın tarihini, etnografyasını ve coğrafyasını yansıtır. Hazırlanan planda ayrıca Ermeniler tarafından değiştirilen Batı Azerbaycan yer adlarının tarihi ve etimolojisi incelenmekte, ayrıca yer adlarının kökeni, anlamı ve sonraki kaderi hakkında bilgiler verilmektedir.

Batı Azerbaycan Kroniği projesinin amacının, kadim tarihi topraklarımızın adını korumak ve tanıtmak, ayrıca söz konusu topraklarda mevcut olan ancak Ermeniler tarafından Azerbaycanlıların sürgün edilmesiyle silinen yer adlarını, sayısız yeraltı ve yerüstü maddi kültür örneklerini - antik yerleşim yerleri, nekropoller, höyükler, kale, saray ve sur kalıntıları, kervansaraylar, köprüler, mezar taşları, at-koç heykelleri, tapınaklar, kiliseler, camiler, pirler ve ocakları ortaya çıkarmak ve dünya toplumuna söz konusu toprakların saf bir Oğuz-Türk yerleşim yeri olduğunu doğrulayan gerçekleri iletmek olduğunu belirtmek gerekir.

Ayrıca, Batı Azerbaycan Topluluğu tarafından hazırlanan ve Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Batı Azerbaycan'a ilişkin, "20. yüzyılın başlarına ait harita, Batı Azerbaycan'ın tarihi bir Azerbaycan toprağı olduğunu, şehir ve köy adlarının Azerbaycan kökenli olduğunu ve Azerbaycan halkının tarih boyunca bugünkü Ermenistan topraklarında yaşadığını iyi bildiğimizi bir kez daha göstermektedir. Şimdiki temel görev, dünya toplumunun bunu bilmesidir" fikrini esas alarak Batı Azerbaycan Topluluğu tarafından hazırlanan Geri Dönüş Konsepti'nden doğan görevlerin teşvik edilmesidir.

Ayrıca proje tarihçilerin ve araştırmacıların Batı Azerbaycan'a ilişkin düşüncelerine, sürgüne tabi tutulanların yaşam öykülerine ışık tutmayı amaçlıyor.

Detaylı şekilde aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz: