Dünyanın ünlü gezginleri Ermenistan işgalinden kurtarılan Ağdam'da buluştu

"NomadMania" gezginler kulübünün girişimiyle Karabağ ve Doğu Zengezur'da seyahatte olan dünya gezginleri Fuzuli, Şuşa ve Hankendi'den sonra Ağdam şehrine geldiler. Dünyanın 30 ülkesinden gelen yabancı gezginler Ermenistan silahlı kuvvetlerinin Ağdam'da yaptığı vahşetler ve şehir işgalden kurtarıldıktan sonra Azerbaycan devletinin gerçekleştirdiği inşaat ve imar çalışmaları hakkında bilgi aldılar.

Oxu.Az'ın AZƏRTAC'tan aktardığı habere göre, önce Ağdam şehrindeki Şehitler Hıyabanı'na gelen gezginlere burada Birinci Karabağ Savaşı'nda şehit olan kahraman vatan evlatlarının, aynı zamanda Hocalı Soykırımı'nda katledilen sivil sakinlerin bir kısmının defnedildiği bildirildi. Ağdam şehrini yerle bir eden Ermenistan vandallarının Şehitler Mezarlığı'ndaki mezarları da tahrip ettikleri belirtildi.

Yabancı gezginler daha sonra Ağdam şehir Cuma Camii ile tanıştılar. 1868-1870 yıllarında inşa edilen caminin de diğer tarihi-dini anıtlar gibi Ermeni vandalizminden etkilendiği bilgisi verildi. Caminin minareleri içeriden söküldü, tavanı birkaç yerden çöktü, tasarım ve yazıları kasıtlı olarak kullanılamaz, tanınmaz hale getirildi. Ermeni vandalları Ağdam Cuma Camii'nde hayvan beslediler. Ağdam şehri işgalden kurtarıldıktan sonra cami Azerbaycan devleti tarafından restore edildi.

Daha sonra gezginler Ağdam İmaret Kompleksi'ne geldiler. Ağdam ilçesinde Ermeni vandalizminden etkilenen tarihi-mimari yapılardan birinin de Karabağ Hanlığı'nın kurucusu Penaheli Han'ın sarayı olduğu belirtildi. İşgal döneminde diğer tarihi-kültürel ve dini anıtlar gibi, Penaheli Han'ın sarayı da Ermeniler tarafından aşağılandı ve vandalizme maruz kaldı. Karabağ Hanlığı'nın temelini atan Penaheli Han'ın ve hanlıkta farklı yıllarda iktidarda olan İbrahimhalil Han'ın, onun oğlu, Karabağ'ın son hükümdarı Mehdikulu Han'ın mezar türbeleri, ayrıca Mehdikulu Han'ın kızı, ünlü şair, ressam Hurşidbanu Natavan'ın mezarları İmaret Kompleksi'nde bulunmaktadır. Karabağ hanlarının soyundan gelen diğer önemli kişiler de buradaki mezarlıkta defnedilmiştir. Ağdam şehri işgal edildikten sonra mezarlık Ermeni vandalizminin kurbanı olmuştur. İbrahimhalil Han'ın türbesi ve Hurşidbanu Natavan'ın mezar anıtı da yıkılmıştır. İşgalden kurtarıldıktan sonra Ağdam İmaret Kompleksi'nde yerli ve yabancı uzmanların katılımıyla restorasyon ve arkeolojik araştırma çalışmaları yürütüldü.

İmaret Kompleksi, törenlerin yapılmasına yönelik yapılar, türbeler, Karabağ atlarının sergilendiği binicilik kompleksi ve ziyaretçi merkezinden oluşmaktadır. Kompleks, sadece Karabağ'ın değil, aynı zamanda Azerbaycan'ın da önemli turizm ve kültür merkezlerinden biridir.

Yabancı gezginlere ayrıca Ağdam'da yürütülen restorasyon ve inşaat çalışmaları hakkında bilgi verildi.

Bu gezi, "kara turizm" kapsamında kurtarılan toprakların tanıtımında önemli rol oynuyor.

Vatan Savaşı'ndan bu yana geçen 5 yılda, ETIC, MTP, TCC, NomadMania gibi dünyanın önde gelen uluslararası seyahat ağlarının ve bu kulüplerin büyük çoğunluğunun, aralarında Türk Gezginler Kulübü, Club-100 (İsveç), Piki Reels (İngiltere) ve Vagaclub'ın (Norveç) da bulunduğu geniş heyetlerinin Karabağ ve Doğu Zengezur'a 12 seyahat gerçekleştirdiği belirtilmelidir. Bu ziyaret sürecin devamı niteliğinde olup, uluslararası gezginlerin kurtarılmış bölgelere gerçekleştirdiği 13. grup ziyaretidir.