Ermeni kökenli kişiler Vardanyan'ın mahkemesinde ifade verdiler

Azerbaycan Cumhuriyeti Ceza Kanunu'nun barış ve insanlık aleyhine suçlar, savaş suçları, ayrıca terörizm, terörizmin finansmanı ile ilgili maddeleri ve diğer ağır suçlarla suçlanan Ermenistan vatandaşı Ruben Vardanyan hakkındaki ceza davası duruşması 11 Mart'ta devam etti.

Oxu.Az AZERTAC'a atıfta bulunarak bildiriyor ki, Bakü Askeri Mahkemesi'nde hakimler Zeynal Ağayev başkanlığında, Anar Rzayev ve Camal Ramazanov'dan oluşan heyetle gerçekleştirilen açık mahkeme oturumunda (yedek hakim Günel Semedova) sanık bildiği dilde, yani Rusça tercüman ve ayrıca savunması için kendi seçtiği avukatla temin edildi.

Oturumun başında hakim Zeynal Ağayev bu mahkeme sürecine ilk kez katılan mağdur kişilere hak ve görevlerini açıkladı.

Ardından sanık Ruben Vardanyan önceki mahkeme süreçlerinde verdiği dilekçelerin bir kısmının kabul edilmediğini belirterek, davaya bakan hakimler kuruluna itirazını bildirdi.

Devlet suçlamasını savunan Başsavcının Birinci Yardımcısı Vüsal Aliyev dilekçeye ilişkin görüş bildirerek, aynı içerikli dilekçenin önceki mahkeme süreçlerinde incelenerek ilgili kararların alındığını söyledi. Ayrıca Azerbaycan Cumhuriyeti ceza usul kanununda hakime itirazın durumlarının belirlendiği ve bu itirazın gerekçelendirilmesinin zorunlu olduğu vurgulandı. Buna rağmen, Vardanyan'ın itirazını kanunun belirlediği durumlara uygun değil, dilekçelerinin kabul edilmemesi ile gerekçelendirmesi ceza usul kanununa göre, itiraz için gerekçe olamaz. Bu nedenle savcı itirazın incelenmeden bırakılmasını mahkemeden talep etti.

Mahkeme oturumuna katılan mağdur kişiler suçlama tarafının görüşüne katıldıklarını belirttiler.

Oturuma başkanlık eden Zeynal Ağayev sanığın aynı hususta artık dördüncü kez hakimler kuruluna itiraz ettiğini, gösterdiği durumların her birine daha önce ayrıntılı bakılarak karar verildiğini, mevcut süreçte herhangi yeni delil sunulmadığı ve gerekçelendirme yapılmadığı için itirazı kabul etmedi.

Daha sonra Devlet Savcısı Terane Memmedova sanığa Azerbaycan Cumhuriyeti'nin daha önce işgal altında olan egemen topraklarının mayınlanması, oraya çeşitli yerlerden, özellikle Ermenistan'dan silahların taşınması süreci, elde edilmesi, bunun için öngörülen mali kaynakların nasıl oluşturulduğu, bu süreçte Ermenistan devleti, onun liderliği ve üst düzey yetkililerinin katılımı, desteği, onayı ve izinleri, ayrıca gönüllü ve paralı askerlerin Azerbaycan'ın egemen topraklarında kalan Ermenistan ordusu ve Ermenistan ile ilişkileri hakkında sorular sordu.

Sanık soruları cevaplamayı reddetti.

Daha sonra davadaki tanıklar dinlendi. Duruşmaya başkanlık eden Zeynal Ağayev, sorgulamadan önce tanıklara yasalarca öngörülen hak ve görevlerini, özellikle sadece gerçeği söyleme yükümlülüğünü açıkladı.

Tanık olarak ifade veren, Karabağ'da yaşayan Ermeni asıllı Kamo Eduardoviç Ayrapetyan, 44 günlük savaştan bir süre sonra Ruben Vardanyan'ın Hankendi'ye geldiğini belirtti.

O, Vardanyan'ın sponsorluk yaparak Azerbaycan'a karşı savaşmak için yaşları 45-50'ye kadar olan insanlardan oluşan gruplar kurduğunu, onları finanse ettiğini belirterek şöyle dedi: "Çok sayıda genç insan gidip o gruplara yazıldı. Benim için ilginç olan, dünyaca tanınmış işadamı, oligark Ruben Vardanyan'ın - demiyorum ki o benim düşmanımdır, hayır - neden kendi işini bırakıp Karabağ'a geldi?"

Tanık, Ruben Vardanyan Hankendi'ye geldikten sonra 44 günlük savaşta Azerbaycan'ın geri aldığı toprakların sınırlarında onun finansmanıyla mayınlama çalışmaları yapıldığını belirtti. O, bu mayınların Laçin yolu üzerinden Ermenistan'dan Karabağ'a getirildiğini kaydetti. "Hankendi'de yaşayan Ermeniler de Karabağ bölgesinde mayınlama çalışmalarının Ruben Vardanyan geldikten sonra geniş çapta arttığını biliyorlardı. Okullarda, binaların çevresinde, ormanlarda ve boş alanların yakınlarında bu mayınlarla ilgili bilgilendirici afişler yerleştirildi. Oysa 44 günlük savaşa kadar mayınlarla ilgili hiçbir afiş yoktu," diye tanık ekledi.

O, Ruben Vardanyan'ın finansmanı sonucunda Hankendi çevresinde 2, Askeran'da ise 1 adet olmak üzere, toplamda 3 askeri depo kurulduğunu söyledi. Bu depoların bulunduğu yere giden yolu silahlı kişiler koruyordu. Bu depolara Ermenistan ordusu, Karabağ'dan seçilmiş askerler getirilmişti. Depolara Ruben tarafından Karabağ'a getirilmiş çok sayıda silah ve mühimmat, ayrıca pilotsuz quadcopterler ve diğer insansız hava araçları toplandı. Bu konuda Hankendi'de çok kişinin bilgisi vardı ve Ruben Vardanyan tarafından tüm Ermeni sakinlerin silahlanarak Azerbaycanlılara karşı savaşması teşvik edildi. Ruben Vardanyan'ın bu silahlı grupları kurmaktaki amacı Azerbaycan'a karşı mücadele etmekti.

Tanığın sözlerine göre, Ruben Vardanyan Karabağ'a gelene kadar Ermeni sakinler arasında Azerbaycan'a entegrasyon konusu ciddi şekilde yayılmış, insanlar Azerbaycan ile ilişkiler kurmaya çalışmışlardı. Birçoğu Azerbaycan içinde yaşamak ve vatandaşlık almak konusunda ciddi düşünüyordu.

2022-2023 yıllarında Ruben Vardanyan'ın Hankendi şehrine gelerek burada Azerbaycan'a karşı propaganda başlattığını söyleyen tanık şöyle dedi: "Ruben Vardanyan'ın gelişinden sonra Ermeni sakinlerde Azerbaycan'a karşı düşmanlık eğilimleri güçlendi. Ruben Vardanyan Ermeni sakinlerin Azerbaycanlılara nefret etmesine çalışıyordu."

Sonra diğer Ermeni asıllı tanık Muşeg Gurgenoviç Griqoryan ifade verdi.

Tanık, Ruben Vardanyan Karabağ'da sözde rejimde göreve atandıktan sonra paralı savaşçılardan oluşan gruplar toplamaya başladığını söyledi. Daha sonra ise bu kişiler Hocalı ilçesinde bulunan kampta askeri eğitimlere tabi tutuldu. "Askerlikten yeni gelmiş kişilerin askeri hizmetteki uzmanlıklarını öğrenip ve onlardan kullanılabilir olanları gruplara dahil etti. Özellikle radyoteknik alanda askeri deneyimi olan askerlerin kendi gönüllü paralı gruplarına katılmasını sağladı. O, bu amaçla Hocalı ilçesinin Badara köyü yakınlarında dağlık ve ormanlık alanda nehir kenarında daha önce 'Spor Turizmi Federasyonu'na bağlı olmuş kampta askeri eğitim merkezi kurarak özellikle askerlikten yeni gelmiş gençler, öğrenciler ve üst sınıf öğrencilerine askeri eğitimler verilmesini organize etti. Ben Vardanyan'ı anlamıyorum, eğer halk için iyilik yapıyorsan, neden silah alıyorsun, mayın döşüyorsun, insanlara para veriyorsun, kamp açıyorsun? Eğer silah iyi bir şeyse, al götür evine, çocukların savaşsın. Vardanyan Karabağ'dakilere iyilik yaptığını sanıyordu, ama onların evini yıktı," diye tanık vurguladı.

Mahkeme oturumunda tanıkların Devlet Güvenlik Servisi'nde (DTX) ilk soruşturma sırasında verdikleri ifadeler açıklandı. Onlar ilk soruşturmada verdikleri ifadeleri doğruladılar.

Sonra mağdurlar ifade verdi. Mağdur Seyyad Alekberli, Ruben Vardanyan'ı medya aracılığıyla tanıdığını, kendisinin Ermenistan'dan getirilerek Azerbaycan'ın egemen topraklarına döşenmiş mayına basarak yaralandığını belirtti. O, olayın 2023 yılının Ağustos ayında Hocalı'da tarım işleri yaparken meydana geldiğini söyledi.

Mağdurlar Celal Guliyev, Revan Ağazade, Neriman Abışlı, Elbrus Ezimli, Elmeddin Ağayev, Faiq Ezizov, Sehavet İsmayıl, İsmayıl Hüseynov ve İbrahim Hemidli Kelbecer'de askeri hizmet sırasında yaralandıklarını belirttiler.

Mağdurların her biri sanık Ruben Vardanyan'a en ağır cezanın verilmesini mahkemeden talep ettiler.

Mahkemenin bir sonraki oturumu 18 Mart'a belirlenmiştir.

Hatırlatalım ki, Ruben Vardanyan Azerbaycan Cumhuriyeti Ceza Kanunu'nun 100.1, 100.2 (saldırgan savaşı planlama, hazırlama, başlatma ve yürütme), 107 (nüfusu sınır dışı etme ve zorla göç ettirme), 109 (zulüm), 110 (insanları zorla kaybetme), 112 (uluslararası hukuk normlarına aykırı özgürlükten yoksun bırakma), 113 (işkence), 114.1 (ücretli askerlik), 115.2 (savaş kanunlarını ve geleneklerini ihlal etme), 116.0.1, 116.0.2, 116.0.10, 116.0.11, 116.0.16, 116.0.18 (silahlı çatışma sırasında uluslararası insani hukuk normlarını ihlal etme), 120.2.1, 120.2.3, 120.2.4, 120.2.7, 120.2.11, 120.2.12 (kasten adam öldürme), 29,120.2.1, 29,120.2.3, 29,120.2.4, 29,120.2.7, 29,120.2.11, 29,120.2.12 (kasten adam öldürmeye teşebbüs), 192.3.1 (yasadışı girişimcilik), 214.2.1, 214.2.3, 214.2.4 (terörizm), 214-1 (terörizmi finanse etme), 218.1, 218.2 (suç örgütü kurma), 228.3 (yasadışı olarak ateşli silah, parçaları, mühimmat, patlayıcı maddeler ve cihazlar edinme, başkasına verme, satma, saklama, taşıma ve bulundurma), 270-1.2, 270-1.4 (havacılık güvenliğine tehdit oluşturan eylemler), 278.1 (iktidarı zorla ele geçirme veya zorla tutma, devletin anayasal düzenini zorla değiştirme), 279.1, 279.2, 279.3 (yasalarca öngörülmeyen silahlı birlikleri veya grupları oluşturma) ve 318.2 (Azerbaycan Cumhuriyeti'nin devlet sınırını yasadışı olarak geçme) maddeleriyle suçlanıyor.