Ermenistan'ın genelkurmay başkanının Karabağ'ın işgalinde katılımını kanıtlayan materyal incelendi

Ermenistan'ın Azerbaycan'a karşı askeri saldırısı sonucunda barış ve insanlık karşıtı suçlar, savaş suçları, saldırgan savaşın hazırlanması ve yürütülmesi, soykırım, savaş kanunlarını ve kurallarını ihlal etme, ayrıca terörizm, terörizmi finanse etme, iktidarı zorla ele geçirme, zorla tutma ve diğer çok sayıda suçları işlemekle suçlanan Ermenistan Cumhuriyeti vatandaşları Arayik Arutyunyan, Arkadi Gukasyan, Bako Saakyan, Davit İşhanyan, David Babayan, Levon Mnatsakanyan ve diğerlerinin hakkındaki ceza davalarına ilişkin açık mahkeme duruşması 23 Mayıs'ta devam etti.

Oxu.Az AZERTAC'a dayanarak bildiriyor ki, Bakü Askeri Mahkemesi'nde hakimler Zeynal Ağayev başkanlığında, Camal Ramazanov ve Anar Rzayev'den oluşan heyetle (yedek hakim Günel Semedova) gerçekleştirilen mahkeme oturumunda sanıkların her biri bildikleri dilde tercüman ve savunmaları için avukatlarla temin edildi.

Oturumda sanıklar, savunucuları, mağdurların bir kısmı, onların yasal varisleri ve temsilcileri, ayrıca devlet suçlamasını savunan savcılar katıldı.

Mahkeme sürecinde sorgulanan sanık Levon Mnatsakanyan, Azerbaycan'ın egemen topraklarının işgali sürecine katıldığını doğruladı. Çeşitli yıllarda eski sözde kurumda "tabur komutanı", "tümen komutanı" ve "topçu başkanı" olduğunu belirtti.

Devlet Savcısı Fuad Musayev'in sorularını yanıtlayan sanık Samvel Karapetyan, yönettiği askeri birliğin bünyesinde Azerbaycan'ın egemen topraklarının işgaline katılımını itiraf ederek şöyle dedi: "Ağdam'da, Cebrail'de, Ağdere'de, Fuzuli'de ve diğer bölgelerde yürütülen savaş operasyonlarına katıldım."

Mahkeme sürecinde daha sonra Azerbaycan topraklarının işgali sırasında Ermenistan'ın girişimiyle oluşturulan "Şuşa özel taburu" bünyesinde yabancı ülkelerden gelen kişilerin katılımını ifşa eden video materyal incelendi.

Görüntülerde belirtildiğine göre, Ermenistan'dan ve dünyanın çeşitli yerlerinden, ABD, Kanada, Suriye dahil olmak üzere 210'dan fazla Taşnak ve gönüllü tarafından 5 Kasım 1991'de "Şuşa Özel Taburu" kuruldu.

Video materyalde, "Karabağ'ın özgürleştirilmesi için" savaşlara katılan yaklaşık 100 Ermeni diaspora temsilcisinden 65'inin bu taburun savaşçısı olduğu belirtiliyor. Görüntülerde, işgalci Ermenistan ordusunun askeri Petros Gevondyan'ın anıtına çiçekler konulduğu gösteriliyor.

Materyalde ayrıca şu bilgiler veriliyor: "Jirayr Sefilyan 1967'de Beyrut'ta doğdu. 'Mücadele'ye katılmak amacıyla 1990 yılında vatana geldi. Askeri eğitmen olarak 1990'dan itibaren Ermenistan'ın çeşitli bölgelerinde 'yerel savunma grupları'nın oluşturulmasına katıldı. 1991'de grup komutanı olarak Karabağ'ın bir dizi bölgesindeki yerleşim yerlerinin 'savunması'na katıldı.

1992'de 'Taşnaksütyun' savaş grupları temelinde Karabağ'da ilk birliklerden biri kuruldu ve bunun temelinde birkaç ay sonra sözde rejimin 'ordusu'nun 'Şuşa özel taburu' oluşturuldu. Tüm savaş boyunca bu askeri birimin komutanı Jirayr Sefilyan oldu. Onun liderliği altında bu askeri birimin bölümleri Karabağ'ın tüm bölgelerinin, ayrıca Ağdam'ın işgaline katıldı.

Videoda, Karabağ'ın "özgürleştirilmesi" savaşlarına katılan yaklaşık 100 Ermeni diaspora temsilcisinden 65'inin bu taburun savaşçıları olduğu belirtiliyor. Savaştan sonra Sefilyan'ın 1997'den 1998'e kadar 6. savunma bölgesinin komutanı olduğu vurgulanıyor. O, 1. derece "Savaş Haçı" madalyası (Ermenistan Cumhuriyeti'nin), diğer savaş madalyaları ve devlet ödülleriyle onurlandırıldı. Ermenistan silahlı kuvvetlerinde yarbay rütbesine sahiptir.

Video materyalde Movses Akopyan (2016-2018 yıllarında Ermenistan Cumhuriyeti silahlı kuvvetlerinin genelkurmay başkanıydı) konuşmasında askeri birimlerinin operasyonlarından bahsediyor ve özellikle Horadiz yönündeki çatışmalara katıldıklarını belirtiyor: "Bugün görev yapan subaylar harita üzerinden görebilirler ki, Karahanbey yönünde düşmanın derinliklerine doğru ilerledik. Tabur Askeran, Şuşa, Hocavend, Ağdere, Ağdam, Fuzuli, Gubadlı, Cebrail, Kelbecer ve Zengilan operasyonlarına katıldı."

Görüntülerde Davit İşhanyan da görünüyor.

Video görüntülerindeki kişinin kendisi olduğunu doğrulayan sanık David Manukyan, Şuşa taburunun bünyesinde Ağdere ve Kelbecer'de yürütülen savaş operasyonlarına katıldığını söyledi.

Manukyan, Başsavcının Birinci Yardımcısı Vüsal Aliyev'in sorularına cevabında, Şuşa taburunda paralı askerlerin olmadığını, ancak yabancı ülkelerden gelen kişilerin katıldığını iddia etti.

Video materyalleri inceleyerek soruları yanıtlayan sanık David Manukyan, sunulan görüntülerdeki kişinin kendisi olduğunu tekrar doğrulayarak, Şuşa taburunun bünyesinde Ağdere ve Kelbecer'de yürütülen savaş operasyonlarına katıldığını belirtti.

Sanık, işgal döneminde Azerbaycan topraklarının yağmalanması hakkındaki sorulara cevap vermekten kaçındı.

Daha sonra soruları yanıtlayan sanık Arayik Arutyunyan, savcı Vüsal Abdullayev'in "1993-1994 yıllarında hangi operasyonlara katıldınız" sorusuna cevaben, sağlık sorunları nedeniyle ateş edemediği için savaş operasyonlarına katılmadığını söyledi. "Hankendi'de bulunan 8. alayın merkezi savunma bölgesinin silah deposundan sorumlu kişiydim. 8. alay neredeyse tüm savaş operasyonlarına - Şuşa, Laçın, Ağdere, Ağdam, Cebrail, Füzuli, Kelbecer, Horadiz savaşlarına katıldı. Bu alayın komutanlarından biri de kardeşimdi. Alayın komutanı ise Samvel Karapetyan'dı. Onu 1993 yılının Ocak ayından beri tanıyorum," diye ekledi.

Ardından video materyal gösterilerek Arayik Arutyunyan'a sorular soruldu.

Video materyalde gazeteciye röportaj veren Arutyunyan, savaş operasyonlarının yürütülme şekli hakkında ve Samvel Karapetyan ile ilk görüşmesi hakkında bilgiler vererek şöyle diyor: "Sonraki komutanımla (Samvel Karapetyan) ilk görüşmem 7 Mayıs 1992'de oldu. O zaman 9 Mayıs'ta Şuşa'ya girme operasyonunu planlıyorduk. Her şey başarıyla tamamlandı, Şuşa'yı özgürleştirdik."

Görüntülerde sanığın Samvel Karapetyan ile birlikte tankın üzerinde oturup dürbünle bölgeyi gözlemlediği görülüyor.

Savcı Terane Memmedova'nın sorularını yanıtlayan Arutyunyan, video materyalde söylediklerini yalan olarak nitelendirdi ve bu fikirleri kardeşinin adına dile getirdiğini söyledi.

Sanık, Güllüce'nin ele geçirilmesi hakkında videoda dile getirdiği fikirler hakkında ise şöyle belirtti: "Biz Güllüce'ye girdik derken 8. alayı kastediyordum."

Mahkeme sürecinde gösterilen fotoğrafların bazılarında Arayik Arutyunyan kendisini tanıdı. Fotoğrafların çoğunda askeri üniforma içinde görünüyor.

Başsavcının Özel Görevler Yardımcısı Tugay Rahimli, sanığa BM Güvenlik Konseyi kararlarının neden uygulanmadığı hakkında sorular sordu.

O, sorulara cevabında şöyle dedi: "Bu konuda karar vardı. Ama neden yerine getirilmediğini bilmiyorum. Levon Ter-Petrosyan ile de görüşmüştüm. Anladım ki, fikir birliği yoktu."

Başsavcılık İddia Makamı İdaresi Ağır suçlar mahkemelerinde İddia Makamı Şubesi'nin Büyük Savcı - Metod Uzmanı Vüsal Abdullayev'in sorularını yanıtlayan sanık, 2018-2019 yıllarında Ermenistan ile eski sözde kurum arasında düzenlenen 2 toplantının birinde yer aldığını vurgulayarak şöyle söyledi: "2020 yılının Mayıs ayında 'başkanlık' görevini kabul ettim. Haziran ayında Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'dan toplantı çağırmasını rica ettim. Azerbaycan ile görüşmeler olmasını, nihai anlaşmaya varılmasını istiyordum. O konuşmada BM'nin 4 kararı da vardı."

Savcı Vüsal Aliyev'in bir zamanlar Azerbaycan'ın işgal edilmiş topraklarının yağmalanması hakkındaki sorusuna cevap veren Arutyunyan, mezarlıkların yıkılmasını barbarlık olarak nitelendirdi.

Daha sonra sorgulanan David Babayan, savcıların BM Güvenlik Konseyi kararlarındaki işgalci güçlerin kim olduğu hakkındaki sorularına cevap vermekten kaçındı.

Mahkemede Arkadi Gukasyan'ın avukatlarından biri mahkemeye başvurarak sağlık sorunları nedeniyle değiştirilmesini talep etti.

Gukasyan savunucusunun değiştirilmesine itirazının olmadığını belirtti. Mahkeme sanığa yeni bir savunucu atanması hakkında karar aldı ve uygulanması için Azerbaycan Cumhuriyeti Barolar Birliği'ne gönderdi.

Mahkeme oturumunda sanıklar, ayrıca savunucuların ve mağdur kişilerin temsilcilerinin sorularını yanıtladılar.

Mahkeme süreci 26 Mayıs'ta devam edecek.

Belirtelim ki, mahkemesi devam eden kişiler Ermenistan devleti ve silahlı kuvvetleri, ayrıca Ermenistan tarafından Azerbaycan'ın işgal edilmiş topraklarında kurulan sözde Dağlık Karabağ cumhuriyeti ve onun yasadışı silahlı birlikleri tarafından Azerbaycan'a ve halkına karşı barış ve insanlık karşıtı suçlar, savaş suçları, saldırgan savaş yürütme, soykırım, nüfusu zorla göç ettirme, zulüm, işkence, askeri yağma ve diğer yasadışı eylemlerle suçlanıyorlar.

Hatırlatalım ki, Ermenistan Cumhuriyeti ve silahlı kuvvetleri, ayrıca Ermenistan'ın kurduğu yasadışı "Dağlık Karabağ cumhuriyeti" ve onun yasadışı silahlı birlikleri tarafından işlenen suçlarla suçlanan 15 kişi - Arkadi Arşaviri (Arşaviroviç) Gukasyan, Arayik Vladimiri (Vladimiroviç) Arutyunyan, Bako Saaki (Saakoviç) Saakyan, Davit Rubeni (Rubenoviç) İşhanyan, Davit Klimi (Klimoviç) Babayan, Lyova Henrihi (Henrihoviç) Mnatsakanyan, Davit Azati (Azatoviç) Manukyan, Garik Grigori (Grigoroviç) Martirosyan, Melikset Vladimiri (Vladimiroviç) Paşayan, Davit Nelsoni (Nelsonoviç) Allahverdiyan, Gurgen Omerosi (Omerosoviç) Stepanyan, Levon Romiki (Romikoviç) Balayan, Madat Arakeli (Arakeloviç) Babayan, Vasili İvani (İvanoviç) Beglaryan ve Erik Roberti (Robertoviç) Gazaryan'a karşı Azerbaycan Cumhuriyeti Ceza Kanunu'nun 100 (saldırgan savaşı planlama, hazırlama, başlatma ve yürütme), 102 (uluslararası korumadan yararlanan kişilere veya kuruluşlara saldırma), 103 (soykırım), 105 (nüfusu yok etme), 106 (kölelik), 107 (nüfusu sınır dışı etme veya zorla göç ettirme), 109 (zulüm), 110 (insanları zorla kaybetme), 112 (uluslararası hukuk normlarına aykırı özgürlükten mahrum etme), 113 (işkence), 114 (ücretli askerlik), 115 (savaş kanunlarını ve geleneklerini ihlal etme), 116 (silahlı çatışma sırasında uluslararası insani hukuk normlarını ihlal etme), 118 (askeri yağma), 120 (kasten adam öldürme), 192 (yasadışı girişimcilik), 214 (terörizm), 214-1 (terörizmi finanse etme), 218 (suç örgütü kurma), 228 (yasadışı olarak silah, parçaları, mühimmat, patlayıcı maddeler ve cihazlar edinme, başkasına verme, satma, saklama, taşıma ve bulundurma), 270-1 (havacılık güvenliğine tehdit oluşturan eylemler), 277 (devlet adamının veya kamu görevlisinin hayatına suikast düzenleme), 278 (iktidarı zorla ele geçirme ve zorla tutma, devletin anayasal düzenini zorla değiştirme), 279 (yasalarda öngörülmeyen silahlı birlikleri ve grupları oluşturma) ve diğer maddelerle suçlanıyorlar.