Xoşbəxtlik üçün sadə, amma güclü məqamlar: “Ancaq qida qəbulu ilə olmaz” - MÜSAHİBƏ + FOTO

2012-ci ildən etibarən 20 mart tarixi BMT-nin qərarına əsasən, “Beynəlxalq Xoşbəxtlik Günü” kimi qeyd olunur. Günün təsisçilərinin fikrincə, bu bayram xoşbəxtliyin bəşəriyyətin əsas məqsədlərindən biri olduğunu göstərmək və xatırlatmaq üçün təsis olunub.

Bəs bəşəriyyətin əsas məqsədlərindən biri sayılan bu duyğuya necə rahatlıqla çatmaq olar? Pisliyə doğru dəyişdiyini hər gün eşitdiyimiz dünyada xoşbəxt olmaq üçün bizə nələr lazımdır?

Psixoloq Orxan Oruc Oxu.Az-a müsahibəsində xoşbəxtliyə çatmağın yollarından bəhs edib:

- Xoşbəxtlik duyğusunun miqdarını ölçmə meyarı varmı?

- Bunun üçün ümumi qəbul edilmiş bir standart yoxdur, çünki xoşbəxtlik subyektiv bir təcrübədir və hər kəs tərəfindən fərqli şəkildə yaşanılır. Buna baxmayaraq, psixoloji araşdırmalarda xoşbəxtlik səviyyəsini ölçmək üçün müxtəlif anket və sorğu metodlarından istifadə olunur. Bu metodlar sırasına Sonya Lyubomirski və Haydi Lepperin “Subyektiv xoşbəxtlik ölçüsü”, Ed Dienerin “Xoşbəxtlik şkalası” kimi vasitələr daxildir.

Bu cür ölçülər şəxslərin öz xoşbəxtlik səviyyələrini müəyyən aspektlərə əsasən dəyərləndirmələrinə imkan verir. Lakin xoşbəxtliyin ölçülməsi hələ də mürəkkəbdir, çünki bu, dərin şəxsi dəyərlər, mədəniyyət, sosial əlaqələr və bir çox digər dəyişə bilən meyarlara bağlıdır.

- İnsan xoşbəxt olduğunu necə hiss edir?

- İnsanlar xoşbəxt olduqlarını müxtəlif fiziki və psixoloji hisslər vasitəsilə qavrayırlar. Bu, enerji səviyyəsinin artması, mənəvi dolğunluq, özünü dəyərli hiss etmə, ətrafdakılarla mənəvi əlaqələrin güclənməsi və ya həyatın müxtəlif aspektlərində məqsədəuyğunluq hissi kimi özünü göstərə bilər.

Xoşbəxt insanlar, adətən, həyatlarından məmnunluğu, öz həyat yollarını mənalı hesab etdiklərini və gələcəkləri ilə bağlı ümidli olduqlarını ifadə edirlər. Həmçinin, xoşbəxt insanlar stres və narahatlıq kimi mənfi duyğuları idarə etmək qabiliyyətinə malikdirlər və həyatın çətinlikləri ilə üzləşərkən müsbət münasibət nümayiş etdirə bilirlər.

- Xoşbəxtliyi serotonin hormonu ilə əlaqələndirirlər. Deyilənə görə, müəyyən qidalar, məsələn, şokolad bu hormonu artırır. Çoxlu şokolad yeməklə özünü xoşbəxt hiss etmək mümkündür?

- Serotonin - bəzən “xoşbəxtlik hormonu” adlandırılan, əhvali-ruhiyyəni tənzimləyən bir maddədir. Həqiqətən də, müəyyən qidalar, məsələn, şokolad, müvəqqəti olaraq xoşbəxtlik hissi yarada bilər. Lakin xoşbəxtliyi, sadəcə, qida qəbulu ilə əldə etmək qeyri-mümkündür. Bunlar xoşbəxtlik hissini qısa müddətə artıra bilər, lakin davamlı xoşbəxtlik üçün mənəvi və psixoloji amillər əsas rol oynayır.

- Müasir dövrdə insanların xoşbəxt olmağına mane olan səbəblər hansılardır? Maneələri necə dəf etməli?

- Hazırda insanların xoşbəxt olmasına mane olan ən böyük səbəblər arasında həddindən artıq məşğulluq, texnologiyadan asılılıq, sosial və iqtisadi çətinliklər, habelə şəxsi əlaqələrin zəifləməsi göstərilə bilər. Bu cür mənfi amillərlə mübarizə aparmaq üçün ilk növbədə həyatlarında nəyin ən çox məna kəsb etdiyini anlamağa çalışmalıdırlar.

Stresi idarəetmə texnikaları, məsələn, meditasiya, yoqa və ya idman kimi fəaliyyətlər, həmçinin sosial dəstək üçün əlaqələrin gücləndirilməsi və sağlam həyat tərzi maneələri dəf etmək üçün mühüm məqamlardır.

Özünü şəxsi və peşəkar inkişafa həsr etmək və həyatın kiçik zövqlərinə diqqət yetirmək kimi sadə, amma güclü məqamlar insanların xoşbəxtlik hissini artırmağa kömək edə bilər.

Alidə Məmmədova