Beşeriyetin en büyük nükleer felaketinin 39. yılı - ÇERNOBİL FACİASI

Bugün Çernobil Nükleer Elektrik Santralinde (NES) kazanın meydana gelmesinden 39 yıl geçiyor.

Oxu.Az hatırlatıyor ki, 1986 yılı 26 Nisan'da Ukrayna'nın başkenti Kiev şehri yakınlarında bulunan Çernobil Nükleer Elektrik Santralinin 4. enerji bloğunda yangın çıktı.

XX. yüzyılın faciası adlandırılan bu olay en büyük nükleer felaket olarak kabul ediliyor. NES'in dördüncü enerji bloğunda meydana gelen patlama sonucunda çevreye çok miktarda radyoaktif madde yayıldı. Patlamanın gücü zamanında Hiroşima'ya atılan bombanın 500 katı kadardı.

Felaketin ilk günlerinde patlama, yangın ve şiddetli radyasyondan 50 kişi öldü. Toplamda yedi bin civarında insan hayatını kaybetti, 25 bin kişi güçlü radyasyon sonucunda ömür boyu sakat kaldı, on binlerce insan ise kısır kaldı.

Bu korkunç patlama sonucunda Ukrayna, Rusya ve Belarus'un 145 bin kilometrekareden fazla alanı radyoaktif kirlenmeye maruz kaldı.

Kazadan sonra NES çevresindeki bölgeden 350 bine yakın insan tahliye edildi, toplamda 586 bin kişi radyoaktif etkiye maruz kaldı ki, bunlardan 200 bini kazanın sonuçlarının ortadan kaldırılmasında görev alanlar, 116 bini Çernobil'de yaşayanlar, 270 bini ise Ukrayna ve Belarus'un radyasyona maruz kalmış bölgelerinde yaşayanlardı.

NES'in patlamış 4. enerji bloğunun güvenli hale getirilmesi için yürütülen "Lahit" operasyonuna yedi bin Azerbaycanlı da dahil edildi. Bunlardan 2.000 kişi radyasyondan hayatını kaybetti, kalanları ise ömür boyu engelli kaldılar.

Belirtelim ki, Çernobil NES 15 Aralık 2000 tarihinde tamamen kapatıldı.

BM 26 Nisan'ı Uluslararası Radyasyon Kazaları ve Felaketleri Kurbanlarını Anma Günü ilan ettikten sonra 2003 yılının Aralık ayında kurumun Genel Kurulu bu kararı destekledi ve üye ülkeleri o günü anmaya çağırdı.