Newsweek: Erdoğan, dünyanın en güçlü liderlerinden biri

ABD'de yayın yapan Newsweek dergisi, "Cumhurbaşkanı Erdoğan, dünyanın en güçlü adamlarından biri ve Trump'ın müttefiki oldu" başlığıyla makalede yayımladı.

Oxu.Az'ın Anadolu Ajansı'ndan aktardığı habere göre, ABD'de yayın yapan Newsweek dergisi, "Cumhurbaşkanı Erdoğan, dünyanın en güçlü adamlarından biri ve Trump'ın müttefiki oldu" başlığıyla yayımladığı makalede, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın uluslararası düzlemdeki ve küresel diplomasideki güçlü adımlarıyla giderek "küresel bir lidere" dönüştüğünü yazdı.

Newsweek dergisinin kıdemli dış politika ve ulusal güvenlik yazarı Tom O'Connor, derginin son sayısında, "Türkiye'nin Erdoğan'ı dünyanın en güçlü adamlarından biri ve Trump'ın müttefiki oldu" başlıklı bir makale kaleme aldı.

Makalede, ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlık koltuğuna oturmasının ardından küresel düzlemde müttefikler aradığı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu süreçte bölgesindeki en güçlü isimlerin başında geldiği ifade edildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sadece son bir haftada PKK'nın silah bırakması ve tasfiyesi ile Trump'ın Suriye'ye yaptırımları kaldırması konusunda ciddi roller oynadığı kaydedilen makalede, Erdoğan'ın Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile görüşmeye Trump'ı ikna ettiği belirtildi.

Makalede, yine son günlerde Türkiye'nin Rusya-Ukrayna müzakerelerine ev sahipliği yaparak küresel ölçekte nasıl önemli bir diplomasi aktörü olduğunu net bir şekilde ortaya koyduğu da vurgulandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın uluslararası düzlemdeki ve küresel diplomasideki güçlü adımlarıyla giderek zaman içinde nasıl "küresel bir lidere" dönüştüğü kapsamlı şekilde analiz edilen makalede, Erdoğan'ın özellikle bölgesel krizlerin çözümündeki liderliğine vurgu yapıldı.

Küresel düzeyde kilit bir aktör

Makalede, yazar O'Connor'a açıklamalar yapan Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Büyükelçi Prof. Dr. Çağrı Erhan'ın görüşlerine de yer verildi.

Erhan, Türk-Amerikan ilişkileri bağlamındaki süreci, "Sayın Trump O'na dostum diyor ve Türkiye'nin, Trump yönetimi altında ABD ile işbirliği yapmak için hem bölgesel hem de küresel düzeyde kilit bir aktör olmasını istiyor. Bu yeni dönemin iki ülkenin de faydasına olacağını düşünüyorum." sözleriyle değerlendirdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın küresel düzeydeki liderlik başarısının 4 ana faktörle ilişkili olduğunu anlatan Erhan, "Bunlardan ilki, 23 yılı aşkın bir süredir NATO'nun en güçlü ülkelerinden birine ve dünyanın 20 ülkesi arasında en iyi ekonomilerden birine liderlik eden deneyimli bir isim olması." dedi.

Çeyrek asırdır uluslararası süreçlerin parçası

ABD Başkanı ve diğer birçok liderle uzun zamandır birçok konuda doğrudan muhatap olan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "bölgesel ve küresel düzeydeki tüm dinamiklerin farkında olduğunu" vurgulayan Erhan, "Kendisi, çeyrek asırdır karşı karşıya kaldığımız eğilimlerin ve süreçlerin bir parçası oldu." ifadesini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın son derece "güvenilir" bir lider olduğunu, "müttefik ve dost ülkelere verdiği sözleri her zaman tuttuğunu" kaydeden Erhan, "bazı düşman ülkeler" arasında bile Erdoğan'ın "güvenilirliğine çok saygı duyulduğunu" belirtti.

Erhan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın nüfuzunun, ona, "bölgesel düzeyde söz hakkı" kazandırdığını ve onu dünyanın en çetin çatışmalarından bazılarında çözüm üreten liderlerden biri haline getirdiğini anlattı.

Trump da bunun farkında

Son olarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Dünya 5'ten Büyüktür" mottosuyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyindeki (BMGK) 5 daimi üyenin etrafında örülen mimarinin ötesinde bir vizyonla "daha adil" bir uluslararası düzene ulaşmak için reform çağrıları yapmasına dikkati çeken Erhan, bu çağrıların da uluslararası düzeyde karşılık bulduğuna işaret etti.

Erhan, "İşte bu yüzden bu dört özellik Erdoğan'ı bölgesel ölçekte değil, dünya ölçeğinde eşsiz bir lider yapıyor. Ve bence Sayın Trump da bunun farkında." değerlendirmesinde bulundu.

Savaşın iki tarafını da bir araya getirebilen tek ülke

Makalede, Türkiye'nin İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'nın en "ölümcül" çatışmasının iki tarafını başarılı bir şekilde bir araya getirebilen tek ülke olduğunun altı çizildi. Ayrıca, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, 2022 baharında Rus ve Ukraynalı temsilciler arasındaki müzakereleri yöneterek Karadeniz tahıl anlaşmasına aracılık ettiği hatırlatıldı.

Suriye'de Beşşar Esed rejiminin düşmesinden kısa süre sonra Trump'ın bu konudaki "krediyi" Cumhurbaşkanı Erdoğan'a verdiğine dikkat çekilen makalede, "Trump, Erdoğan'ı, 'çok akıllı ve çok güçlü bir adam' olarak nitelendirdi." ifadesi kullanıldı.

Ayrıca, Trump'ın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Beyaz Saray ziyareti sırasında söylediği Suriye ile ilgili, "Erdoğan adında bir adamla harika bir ilişkim var. Ben ondan hoşlanıyorum, o da benden hoşlanıyor. Türkiye ile yaşadığınız herhangi bir sorunu, makul olduğunuz sürece çözebileceğimi düşünüyorum. Makul olmak zorundasınız, biz de makul olmalıyız." sözlerine de yer verildi.

Eski ABD Ankara Büyükelçisi James Jeffrey de makalede, Türkiye'nin neden son 20-25 yılda uluslararası düzlemde giderek daha önemli roller oynamaya başladığını anlattı.

Jeffrey, 2000'li yılların başından itibaren ABD'nin "tek kutuplu hakimiyet" döneminin yavaş yavaş sona ermesi, batıdaki ekonomik hasılanın gerilemesi ve Çin ile Rusya gibi ülkelerin yükselişe geçmesiyle Türkiye gibi bölgesel güçlerin çok daha önemli hale geldiğini vurguladı. ​​​​​​​

21. yüzyılın en önemli stratejik gelişmelerinden biri

ABD Dışişleri Bakanlığında sivil ve askeri danışman olarak görev yapan ve daha sonra Trump yönetiminin ilk döneminde Suriye özel temsilciliği görevini yürüten emekli albay Rich Outzen de Türkiye'nin jeopolitik yükselişini "21. yüzyılın en önemli stratejik gelişmelerinden biri" olarak nitelendirdi.

Outzen, on yıllardır süren ekonomik liberalleşmesinin, askeri reformlarının, savunma sanayisinde ve istihbarat yeteneklerinde artan kabiliyetlerin ve küresel diplomasideki büyük kabiliyetlerinin Türkiye'yi birçok açıdan öne çıkardığını vurguladı.

Makalede görüşlerine yer verilen, merkezi İstanbul'da bulunan Ekonomi ve Dış Politika Araştırmalar Merkezinin (EDAM) Direktörü Sinan Ülgen de Türk-Amerikan ilişkilerinin Suriye boyutuna dikkati çekerek, "ABD yönetimindeki değişiklik, bölgesel diplomaside daha yakın bir Türkiye-ABD işbirliğinin yolunu açtı. Washington, Ankara'nın desteğinin Ukrayna ve Suriye gibi bazı zorlu bölgesel sorunların üstesinden gelmek için kritik önemde olacağını doğru bir şekilde değerlendiriyor." yorumunu yaptı.