Aliyev'in kararlılığıyla İran'ın darağacından astığı şovenizm korkuluğu

Elçin Aslangil yazıyor...

Azerbaycan ve İran Cumhurbaşkanları İlham Aliyev ve Mesud Pezeşkian, bin yıllık ortak kültüre sahip iki halkı nasıl birbirine yaklaştırdılar?

Bu yumuşamanın bir adı var: kan bağı ve karşılıklı saygı!

Pezeşkian'ın kısa süre önce Bakü'ye yaptığı ziyarette "Heydər Baba" şiiriyle İlham Aliyev'in ve Azerbaycan halkının gönlünü ferahlatması bir dil olayıdır. Ortak dil diplomasisi, şovenizme galip geldi ve sonunda şöyle bir dil tablosu ortaya çıktı:

"Burada bir aslan sıkışmış, bağırıyor,

Mürivetsiz insanları çağırıyor."

Artık sıkışmış halde kükreyen bu "aslan"a yardıma koşacak olan Azerbaycan'dır.

Ekonomik açıdan her iki ülkenin de çıkarları ve potansiyelleri büyüktür.

Komşularının çoğuyla iyi geçinemeyen İran, Azerbaycan'la olan komşuluk politikasını yeniden gözden geçiriyor - şovenizmi darağacına asarak.

Azerbaycan'ın Tahran"daki büyükelçiliğine saldırıp, güvenlik müdürünü öldüren ve iki çalışanı yaralayan İran vatandaşı Yasin Hüseynzade'nin idam edilmesi sadece diplomatik bir jest değildir.

Bu, derin tarihi kökleri olan, zengin manevi mirasa dayanan halkların barışması anlamına geliyor.

Zaman zaman siyasi çıkarlar, bölgedeki nüfuz mücadeleleri, dini ve ideolojik farklılıklar bu iki halkı birbirinden uzaklaştırmaya çalışsa da, sonunda söz ve dil galip geldi.

"Ruhu temiz olanın günü de aydınlık olur."

Gördünüz mü dilin gücünü? O dil ki kökleri Nizami'den, Fuzuli'den, Şehriyar'dan geliyor. O dil ki asırlardır sadece edebi örnekler üretmekte değil, aynı zamanda kardeşlik köprüleri kurmakta en önemli araç olmuştur.

Pezeşkian'ın Azerbaycan halkının gönlünü "Heydər Baba" şiiriyle kazanması sadece şiirsel bir konuşma değil, bir dil olayı, bir kültürel manifestoydu.

Bu olay gösterdi ki, ortak dil ve kültür; şovenizmin, nefret söyleminin çok ötesindedir.

Azerbaycan ve İran'ın ekonomik çıkarları ve olanakları birbirini tamamlıyor. Azerbaycan'ın Güney Kafkasya ve Hazar havzasındaki stratejik konumu, zengin enerji kaynakları ve gelişen lojistik altyapısı; İran"ın büyük iç pazarı ve jeopolitik konumuyla birleştiğinde, bu iş birliği bölge için çok önemli bir dönüm noktası olabilir.

İran'ın komşularıyla olan ilişkileri zaman zaman gerginlikler yaşamıştır. Bu gerginlik ortamında İran'ın Azerbaycan'la ilişkilerini yeniden değerlendirmesi, aynı zamanda gerçekleri kabul etmesi anlamına geliyor.

İran artık anlıyor ki Azerbaycan sadece bölgesel değil, küresel ölçekte de önemli bir ortaktır. Bugün Azerbaycan, birçok siyasi güç arasında arabuluculuk yapan bir aktör konumundadır. Azerbaycan aynı zamanda Yeni Kaledonya gibi etnik ve siyasi şovenizmden zarar gören halklar için bir umut sesi, bir adalet sembolüdür.

İran, uzun yıllar müttefik olarak gördüğü Ermenistan'ın topraklarında ABD ve Batı askeri varlığına izin verdiğini görüyor.

Ermenistan'ın Zengezur bölgesine yabancı güçleri yerleştirmesi, İran'ın ulusal güvenliği ve bölgesel istikrarı açısından ciddi bir tehdit olarak değerlendiriliyor.

Bunu anlayan İran, Ermenistan'ın artık güvenilir bir ortak olmadığını fark ediyor ve bu nedenle tarihi ve kültürel akrabası olan Azerbaycan ile yakınlaşmak zorunda kalıyor. Bu yakınlaşma sadece Traktör takımının İran şampiyonu olması ya da şovenizmin çökmesiyle sınırlı kalmamalıdır.

İran Anayasası'nın 15. maddesi - yani Fars olmayan halkların ana dilde eğitim hakkı - gerçek ve etkili bir şekilde hayata geçirilmelidir.

Bugün İran, Azerbaycan büyükelçiliğine saldıran kişiyi cezalandırarak hukukun ve adaletin tarafında olduğunu göstermiştir. Hukuku ihlal edenleri cezalandırmak, bölgede istikrarın korunması açısından önemli bir adımdır.

Bu gelişmeler hem İran hem de bölge ülkeleri için yeni bir umut dönemi olabilir.

İran artık Azerbaycan'ı bir tehdit değil, bir dost ve ortak olarak görüyor.

İran bugün şovenizmi - yani gerçeklerden uzak, başka halklara üstünlük taslayan zihniyeti - darağacına astı.

Bugün İran, bölgede huzursuzluk yaratan fitne ve fesadı darağacına astı. En azından bu niyetini açıkça ortaya koydu.

İran'ın gerçeği kabul etmesiyle, benim de bu gerçeği kabul etmem arasında Pezeşkian suretinde bir umut var.

İran'ın hakikati kabul etmesi, gerçek dışı düşünceleri inkar etmesiyle mümkün oldu.

Bu inkar ise İlham Aliyev ve Mesud Pezeşkian tarafından şekillendirilen, her iki halka da mutluluk getirecek yeni bir dönemin, bölgede istikrar, barış ve kalkınmanın temelini atmaktadır.

Bu yakınlaşma sadece diplomatik bir jest değildir - bu, yüzyıllar boyunca kopmuş bağların yeniden örülmesi, kırılmış gönüllerin yeniden birleşmesi demektir.

Bugün bölgenin tek çıkar yolu - şovenizmi, fitne ve nefreti darağacına asıp adaleti ve dostluğu yaşatmaktır.

Özellikle vurgulanmalıdır ki, İran-Azerbaycan ilişkilerinde İlham Aliyev'in kararlılığı ve cesareti büyük rol oynamıştır.

Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, ileri görüşlü siyasi zekasıyla İran'a bölgenin denge unsuru olan ülkenin Azerbaycan olduğunu kanıtladı!

Bunu anlamak bu kadar mı zor, sevgili Rus ve İranlı beyefendiler?

Rus beyefendiler demişken, şimdi İlham Aliyev bir sonraki jesti Putin"den bekliyor - ve bu jest mutlaka olacak. Olmalı da!

Çünkü Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in kararlılığıyla İran"ın darağacına astığı şovenizm korkuluğunu herkes gördü.

Henüz geç değil… Tövbe edin beyler...