Azərbaycanla Qazaxıstan arasında yeni neft kəməri çəkiləcək
Azərbaycanla Qazaxıstan arasında yeni neft kəməri çəkiləcək
Azərbaycan və Qazaxıstan arasında uzunluğu 739 km olan neft kəmərinin inşası planlaşdırılır.
Oxu.Az “Respublika” qəzetinə istinadən xəbər verir ki, bunu Azərbaycanın energetika naziri Natiq Əliyev deyib.
Nazir bildirib ki, Qazaxıstanın cənub ərazilərində və Xəzərin bu ölkəyə aid sektorunda aparılan geoloji-kəşfiyyat işləri nəticəsində aşkarlanan, ehtiyatları isə 6-9 milyard barel həcmində qiymətləndirilən “Tengiz” yatağının işlənməsi üzrə operator - Amerikanın “Chevron Texaco” şirkəti 2008-ci ildən etibarən bu yatağın neftinin BTC vasitəsilə Aralıq dənizinin bazarlarına çatdırılmasına nail olunub.
“Beləliklə, BTC həm “Kaşaqan”, həm də “Tengiz” yatağının timsalında hələ uzun müddət Qazaxıstan üçün öz əhəmiyyətini qoruyub saxlayacaqdır. Hər iki yatağın ehtiyatlarını əlavə etsək, Qazaxıstanın sübut olunmuş neft ehtiyatları təxminən 5,5 milyard ton, qaz ehtiyatları isə 3 trilyon kubmetr həcmində qiymətləndirilir. İldə təxminən 33,6 milyard kubmetr qaz, 80 milyon ton neft istehsal edən və bu qədər karbohidrogen ehtiyatlarına malik Qazaxıstanın ixracla bağlı BTC istisna olmaqla, hazırda müstəqil, etibarlı və təhlükəsiz transmilli marşrut qarantiyası yoxdur.
Tengiz-Novorossiysk, Atırau-Samara, Atasu-Alışankou neft kəməri və Xəzər Kəmər Konsorsiumu kimi ixrac dəhlizlərinin imkanları isə gələcəkdə xeyli dərəcədə artması proqnozlaşdıran ixrac potensialını qarşılamaq üçün kifayət deyildir. Bu marşrutların buraxıcılıq qabiliyyətini və çatdırılacaq təchizat həcmlərini nəzərə alaraq, rəsmi Astana əsas diqqətini Qazaxıstan-Xəzər nəqletmə sistemi üzərində cəmləşmişdir.
Bu nəqliyyat sisteminə əsasən, uzunluğu 739 km olan Eskene-Kirik-Bakı neft kəmərinin inşası planlaşdırılır. Eskene-Kirik neft kəmərinin texniki-iqtisadi əsaslandırılması “Tengiz” yatağında qabaqcıl neft vuran stansiyanın, Tengiz-Opornıy-Uzel-Aktau magistral neft kəmərinin, Kirik neft terminalının və yeni limanın tikintisini, həmçinin Aktau limanının yenidən qurulması və genişləndirilməsini nəzərdə tutur”.
N.Əliyev vurğulayıb ki, bu kəmərin inşası Qazaxıstana öz neftini həm Gürcüstana, həm də Türkiyə limanlarına ixrac etmək imkanı verə bilər: “Yeni kəmərin illik ixrac gücünün ilkin mərhələdə 23-25 milyon ton, gələcəkdə isə 56 milyon tona çatdırılması nəzərdə tutulub”.
A.M.