Hürmüz Boğazı krizi kapıda: Türkiye'de enflasyon şoku kaçınılmaz

Orta Doğu'da tansiyon yeniden tırmanırken, gözler dünyanın en stratejik su yollarından biri olan Hürmüz Boğazına çevrildi. İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu'nun yaptığı açıklamada, İsrail'le yaşanan çatışmalar nedeniyle Hürmüz Boğazı'nın kapatılması gerektiği yönünde görüş bildirildi. Son karar İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi'ne ait olsa da, bu açıklama küresel enerji piyasalarında büyük bir tedirginliğe yol açtı.

Oxu.Az, Hürmüz Boğazı krizinin Türkiye'ye olası etkilerini mercek altına aldı. Yapılan kapsamlı analizde, boğazın kapatılması durumunda Türkiye'nin enerji güvenliği, ekonomi ve dış ticaret açısından nasıl etkileneceği detaylı şekilde ele alındı.

Hürmüz Boğazı'nın önemi nedir?

Basra Körfezi'ni Umman Körfezi'ne bağlayan Hürmüz Boğazı, dünya petrol ticaretinin yaklaşık %30'unun geçtiği, küresel enerji güvenliği açısından kritik bir geçiş noktasıdır. Günlük 18 ila 20 milyon varil petrol ile sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) taşıyan tankerler bu boğazdan geçmektedir. İran'ın bu boğazı kapatma ihtimali, sadece enerji fiyatlarını değil, jeopolitik dengeleri de doğrudan etkileyebilir.

Türkiye için tehlike çanları çalıyor

Hürmüz Boğazı'nın kapanması, enerji ithalatçısı ülkeler arasında yer alan Türkiye için ciddi sorunlar doğurabilir. Enerji maliyetlerinin yükselmesi, Türkiye'nin ekonomi politikalarını ve vatandaşların günlük yaşamını doğrudan etkileyebilecek bir kriz anlamına geliyor.

1. Enerji fiyatları uçabilir

Türkiye enerji ihtiyacının büyük bölümünü ithal petrole ve doğalgaza dayandırmaktadır. Hürmüz Boğazı'nın kapanması halinde, arz zinciri kesintiye uğrayacak ve petrol/doğalgaz fiyatları küresel çapta sert bir şekilde yükselecektir. Bu da Türkiye'de:

Benzin ve motorin fiyatlarının hızla artmasına,

Elektrik üretim maliyetlerinin yükselmesine,

Sanayi üretiminde maliyetlerin artmasına neden olabilir.

2. Enflasyon şoku kaçınılmaz

Enerji maliyetlerindeki artış, sadece akaryakıtla sınırlı kalmayacak. Ulaşım, gıda, üretim ve lojistik gibi temel sektörlerde zincirleme fiyat artışları görülecek. Bu da Türkiye'nin halihazırda mücadele ettiği yüksek enflasyonun yeniden tırmanmasına yol açabilir.

3. Sanayi ve Lojistik sekteye uğrayabilir

Türkiye'nin ihracat odaklı sanayi üretimi enerjiye bağımlı bir yapıya sahiptir. Özellikle enerji yoğun sektörlerde (cam, çimento, demir-çelik, otomotiv) üretim yavaşlayabilir. Ayrıca küresel deniz yollarında yaşanacak olası bir kriz, Türkiye'nin ithalat ve ihracat trafiğinde gecikmelere ve maliyet artışına yol açabilir.

4. Alternatif arz yolları gündeme gelebilir

Bu senaryo, Türkiye'nin enerji arz güvenliği konusunda daha kalıcı stratejiler geliştirmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Azerbaycan, Rusya ve LNG ile ithalat yapılan ülkelerle enerji koridorlarının güçlendirilmesi yeniden masaya yatırılabilir. Ayrıca yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandırılması da uzun vadeli çözüm olarak değerlendiriliyor.

Küresel piyasalar ve Türkiye ekonomisi sınavda

İran'ın Hürmüz Boğazı hamlesi sadece bölgesel bir kriz değil, aynı zamanda küresel bir ekonomik stres testidir. Türkiye, böyle bir gelişmeye hazırlıksız yakalanırsa enerji fiyatları, dış ticaret açığı, döviz kuru ve enflasyon gibi alanlarda çok yönlü bir baskı altına girebilir.

Sonuç olarak; Hürmüz Boğazı'nın kaderi, sadece İran ve İsrail arasında değil, Türkiye dahil onlarca ülkenin ekonomik geleceği üzerinde belirleyici bir rol oynayabilir. Ankara'nın olası bir enerji krizine karşı hazırlıklı olması ve diplomatik temaslarını artırması kritik öneme sahip.

Elçin Aslangil