Antarktika'nın altındaki gizemli dünya: Kadim tropik ormanlar ve canlı yaşam izleri

Antarktika dışarıdan bakıldığında sonsuz bir beyaz çöle benzeyebilir - donmuş, sessiz ve cansız. Ancak bu sessizliğin altında, ortalama kalınlığı 2,2 kilometre olan buz tabakasının derinliklerinde tamamen farklı bir dünya gizlenir: kadim, aktif ve bazı durumlarda korkutucu derecede canlı.

Oxu.Az'ın pravda.ru'dan aktardığı habere göre, bilim insanları radar ve uydu görüntülerinin yardımıyla bu gizemli alemi araştırmaya başladılar.

Almanya'daki Alfred Wegener Enstitüsü'nün sedimentoloğu Johann Klages, buzun altında dağ sıraları, vadiler, nehirler, göller ve kadim ekosistemlerin kalıntılarının gizlendiğini belirtiyor. Onun liderliğindeki ekspedisyon sırasında bilim insanları 90 milyon yıl önce Antarktika'yı kaplayan tropikal ormanlardan kalan ilk kehribar taşlaşmasını keşfetmişler. Bu, buzun altındaki yaşamın bir zamanlar ne kadar zengin olduğunu kanıtlayan nadir bir buluntu.

Buzun altındaki nehirler ve gizemli göller

Şu anda bilime bilinen 400'den fazla buzaltı göl var. Bunların en büyüğü olan Vostok gölü dört kilometre kalın buz tabakasının altında yer alıyor. Bu alan belki de, Dünya üzerinde başka hiçbir yerde rastlanmayan mikropların ve yaşam formlarının yuvası.

Kanada'daki Waterloo Üniversitesi'nin glasiyoloğu Christine Dow buzaltı göllerini besleyen yeraltı nehir sistemini araştırıyor. Onun sözlerine göre, buzun altında yüksek basınç nedeniyle su çok garip şekilde hareket ediyor - hatta bazı durumlarda yamaç yukarı akabiliyor. Bu ise buzaltı su akıntılarını daha da karmaşık ve beklenmedik kılıyor.

Yumuşak çamur ve erimenin tehlikeli senaryosu

Antarktika buzulunun altında sadece sert kayalar değil, hem de nemli çökelti katmanları mevcut. Christine Dow, tam da bu çamurlu alanların daha kritik önem taşıdığını belirtiyor. Bu alanlarda buz, sanki kaygan çamur katmanının üzerinde "kayıyor". Sonuç olarak buz tabakası stabilitesini daha çabuk kaybediyor ve okyanus yönünde hareket ediyor. Bu ise erimeyi hızlandırıyor ve deniz seviyesinin yükselmesine neden oluyor.

Batı Antarktika'nın büyük kısmı deniz seviyesinin altında yer alıyor ve bu bölgedeki buzlar sanki büyük bir kasenin içinde "yuvarlanmaya" hazır durumda. Şimdilik her şey stabil. Ancak su bu boşlukları doldurmaya başladıkça - kaotik hareketler, çatlamalar ve göçükler kaçınılmaz olacak. Dow bu aşamayı "kenardan ayrılma anı" olarak adlandırıyor ve bu sürecin artık başladığını tahmin ediyor.

"Antarktika - muhteşem, geniş, gizemli ve aynı zamanda çok tehlikelidir," diye Kristin Dou uyarıyor.