"Son zəng 2025" teqi üzrə xəbərlər
Azərbaycanda Son Zəng 9-cu və 11-ci sinif məzunlarının tədris ilinin başa çatmasını qeyd edən təntənəli hadisədir. Bayram 1948-ci ildə Krasnodar məktəbinin direktoru Fyodor Bryuxovetski tərəfindən başlayan sovet ənənəsinə əsaslanır. Azərbaycanda 1991-ci ildə müstəqillik əldə edildikdən sonra populyarlaşdı və postsovet koloriti saxladı. Son Zəng məktəblilərin yetkin həyata keçidini, müəllimlər və sinif yoldaşları ilə vidalaşmanı simvolizə edir. Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyi hər il bayramın keçirilməsini tənzimləyir, tövsiyə olunan tarixləri müəyyənləşdirir və təhlükəsizliyi təmin edir.
Məzunlar üçün bu, emosional anıdır: onlar məktəb illərinin yekunlarını çıxarır, imtahanlara və universitetlərə qəbul olmağa hazırlaşırlar. 2025-ci ildə ölkə üzrə təxminən 120 min məktəbli Son Zəngi qeyd edəcək, onlardan 34 mini 11-ci sinif məzunlarıdır.
Bayram Ənənələri
Azərbaycanda Son Zəng adətən məktəb həyətində və ya akt zalında təntənəli xətt ilə keçirilir. Şagirdlər, müəllimlər və valideynlər direktorun təbrik çıxışlarını, müəllimlərə nəsihətləri və məzunların çıxışlarını dinləmək üçün toplaşırlar. Əsas simvol — dərs ilinin sonunu elan edən, birincisinif şagirdinin böyük sinif şagirdinin çiynində zəng çalmasıdır. Məzunlar məktəbi bitirdikləri ili göstərən «Məzun» lentləri taxır, qızlar isə tez-tez sovet formasından ilhamlanan ağ bluzka və qara yubka geyinirlər.
Şagirdlər konsert proqramları hazırlayır: mahnılar, rəqslər, səhnəciklər və şeirlər. «Məktəb illəri» mahnısı və Ayqün Kazımova kimi müasir Azərbaycan müğənnilərinin trekləri populyardır. Rəsmi hissədən sonra məzunlar fotosessiyalar təşkil edir, şəhərdə gəzirlər və ya kafelərdə toplaşırlar. Bakıda Dənizkənarı Bulvar, Gəncədə Heydər Əliyev meydanında gəzintilər məşhurdur. Bəzi məktəblər təbiətə səyahətlər və ya ekskursiyalar təşkil edir.
2025-ci ilin Tarixi və Xüsusiyyətləri
2025-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyi Son Zəngi altıgünlük məktəblər üçün 24 may (şənbə), beşgünlük məktəblər üçün isə 23 may (cümə) tarixində keçirməyi tövsiyə edib. Lakin məktəblər yerli hakimiyyətlə razılaşdıraraq 20-25 may aralığında başqa tarix seçə bilərlər. Bakı və böyük şəhərlərdə bayram adətən iş günlərində keçirilir ki, kütləvi gəzintilər azalsın. Kənd yerlərində tarix yerli ənənələrə və ya hava şəraitinə görə dəyişə bilər.
2025-ci ildə vətənpərvərlik elementlərinə xüsusi diqqət yetirilir: dövlət bayrağının qaldırılması, Azərbaycan himninin səsləndirilməsi və Qarabağ müharibəsi qəhrəmanlarının ailələrinin təltif edilməsi. Nazirlik inklüzivliyin vacibliyini vurğulayaraq, xüsusi ehtiyaclı uşaqların iştirakını təmin etməyə çağırıb. Bəzi məktəblərdə xəttə qatıla bilməyən valideynlər üçün onlayn yayım planlaşdırılır.
Regional Xüsusiyyətlər və Trendlər
Azərbaycanda Son Zəng ənənələri regionlara görə fərqlənir. Bakı və Sumqayıtda məktəblər yaradıcılıqda yarışır: məzunlar fleşmoblar təşkil edir, videolar çəkir və ya məktəb simvolikası ilə köynəklər və nişanlar hazırlayır. Naxçıvan və Qubada «Yallı» kimi milli rəqslər, Şəkidə isə folklor elementləri ilə teatraşdırılmış tamaşalar populyardır. Kənd məktəblərində bayram daha təvazökar keçir, ailə ənənələrinə və ziyafətlərə üstünlük verilir.
Müasir trendlərə xətlərin dronlarla çəkilişi və sosial şəbəkələrdə #Məzun2025 kimi heşteqlərin yaradılması dquadr. Lakin 2025-ci ildə bayramı kölgədə qoyan bir qalmaqal yaşanıb: Bakıda bir məktəbin direktoru Son Zəngdə iştirak üçün ödəniş tələb edib ki, bu da ictimai narazılığa və Təhsil Nazirliyinin araşdırmasına səbəb olub.
Əhəmiyyət və Çətinliklər
Son Zəng təkcə bayram deyil, həm də məktəb icmasının birləşmə anıdır. Bu, nəsillər arasındakı bağı gücləndirir, məzunlara müəllimlərə və valideynlərə təşəkkür etmək imkanı verir. Lakin təşkilat üçün yığımlar və ya müəllimlərə hədiyyələr kimi maliyyə məsələləri mübahisələrə səbəb olur. Azərbaycan hakimiyyətləri məktəbləri şəffaflığa riayət etməyə və yığımlardan qaçmağa çağırır.
2025-ci ildə Son Zəng Azərbaycan cəmiyyətinin dəyərlərini əks etdirən mühüm hadisə olaraq qalacaq: təhsilə hörmət, ənənələrə qürur və gələcəyə canatma. Bayram şagirdləri yeni nailiyyətlərə ruhlandıracaq və öz unikallığını qoruyacaq.
