Qərbi Azərbaycan Xronikası: "Çömçəqurutmaz ayı nə vaxt olur?"

Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Elçin Əlibəylinin təqdimatında "İrsimiz" rubrikasının növbəti buraxılışı hazırlanıb.

Oxu.Az xəbər verir ki, "Ölüyə ehsan verilməsi türk adətlərində vacibdir" adlı buraxılışda filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Ləman Vaqifqızı Qərbi Azərbaycan mahallarında mərasimlərdən söz açıb.

O bildirib ki, Qərbi Azərbaycan mahallarında mərasimlər bir-birindən seçilir: "Ölüyə ehsan verilməsi türk adətlərində vacibdir. Dəbdəbəli ehsan verməyəndə ölü urvatsız olur. Yerli hakimiyyət ehsan işinə qarşımamalıdır. KİV və yerli orqanlar adətləri dəyişdirir".

Onun sözlərinə görə, paxlava, qoğal, şəkərburanın Novruza aidiyyəti yoxdur: "Tərəkəmə mətbəxinin sıradan çıxması mətbəximizi kasadlaşdırıb. Azərbaycan mətbəxi zəif görünür. Apreldə soyuq hava qarının payına görə olur. Hacıleyləyin borcunda havalar bir neçə gün soyuq keçir".

L.Vaqifqızı qədimdə Azərbaycanda ayların və həftənin qədim adlarının necə adlanmasından söz açıb, Çömçəqurutmaz ayının, adına axşamının həftənin hansı günü olmasına və "quyruq doğur, yoxsa donur" sualına aydınlıq gətirib.

Xatırladaq ki, Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsinin məqsədi tarixi torpaqlarımızın adının yaşadılması, tanıdılması, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qoyulmasından, həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adı silinən toponimlərin, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələri - qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray və istehkam qalıqları, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, xaçdaşlar, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və ocaqların üzə çıxarılması, həmin ərazinin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasıdır.

Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycanla bağlı dediyi "XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən xəritə bir daha onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan tarixi Azərbaycan diyarıdır, şəhərlərin, kəndlərin adları Azərbaycan mənşəlidir və biz yaxşı bilirik ki, indiki Ermənistan ərazisində tarix boyu Azərbaycan xalqı yaşayıb. İndi əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, dünya ictimaiyyəti də bunu bilsin", - fikrini əsas tutaraq, Qərbi Azərbaycan İcmasının hazırladığı Qayıdış Konsepsiyasından irəli gələn vəzifələrin təbliğidir.

Bundan əlavə, Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixçilərin, araşdırmaçıların düşüncələrini, deportasiyaya məruz qalmış şəxslərin həyat hekayəsini işıqlandırmaqdır.