Dövlət Turizm Agentliyi (DTA)

Azərbaycan Respublikasının Dövlət Turizm Agentliyi (DTA) ölkənin turizm sənayesinin inkişafından məsul olan əsas icra hakimiyyəti orqanıdır. 2018-ci ildə yaradılan agentlik Azərbaycanı turizm məkanı kimi populyarllaşdırmaq, infrastrukturun təkmilləşdirilməsi və xarici qonaqların cəlb edilməsi üzərində fəal işləyir. 2024-cü ildə Azərbaycanı 2,63 milyon turist səfər edib ki, bu da 2023-cü illə müqayisədə 26% artımdır. 

Yaradılma tarixi və strukturu

Dövlət Turizm Agentliyi 20 aprel 2018-ci ildə Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə ləğv edilmiş Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi əsasında təsis edilib. Bu islahat turizm və mədəniyyət sahəsində idarəetmənin təkmilləşdirilməsinə yönəldilmişdi. Agentliyin sədri Fuad Nağıyev təyin edilib və o, bu günə qədər DTA-ya rəhbərlik edir. Agentliyin strukturu DTA-nın Aparatı, şöbələr və sektorlar, eləcə də yerlərdə koordinasiyanı təmin edən regional turizm ofislərindən ibarətdir.

DTA Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə hesabat verir və UNWTO kimi beynəlxalq təşkilatlarla, həmçinin ekoturizmin inkişafı üçün Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi kimi yerli qurumlarla əməkdaşlıq edir.

Əsas vəzifələr və funksiyalar

DTA turizm sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsinə cavabdehdir, o cümlədən:

• Azərbaycan brendinin təşviqi: “Yenidən bax” şüarı ölkənin Şərq və Qərbin qovuşduğu unikal xüsusiyyətlərini əks etdirir. DTA Bakıda keçirilən AITF-2023 kimi beynəlxalq sərgilərdə iştirak edir və Tripadvisor kimi platformalar vasitəsilə Azərbaycanı təbliğ edir.
• İnfrastrukturun inkişafı: Agentlik otel və restoranlarda standartlara riayət olunmasını nəzarətdə saxlayır, regionlarda xidmət keyfiyyətini artırmaq üçün mymenu.az platformasını işə salıb.
• Müxtəlif turizm növlərinin dəstəklənməsi: DTA mədəni, qastronomik, ekoloji, sağlamlıq və halal turizmi inkişaf etdirir. Azad edilmiş Qarabağda yeni marşrutların yaradılmasına xüsusi diqqət yetirilir.
• Kadrların hazırlanması: 2015-ci ildən DTA Almaniya modelinə əsaslanan ikili təhsil proqramlarını həyata keçirir və qonaqpərvərlik sahəsi üçün mütəxəssislər hazırlayır.

Nailiyyətlər və layihələr

2024-cü ildə DTA turist axınında artım qeydə alıb: Rusiya 731 min turistlə liderdir, ardınca Türkiyə (426,2 min) və Hindistan (243,5 min) gəlir. Agentlik 2025-ci ilin yay turizm mövsümünü elan edib, Qarabağ, Şəki və Gəncəyə diqqət yetirir. Əhəmiyyətli layihələr arasında:

• Mymenu.az: Regionlarda restoranların menyusu və xidmətləri haqqında məlumat verən turist platforması.
• AZAL ilə əməkdaşlıq: DTA “Azərbaycan Hava Yolları” ilə aviabiletlərin qiymətlərini azaltmaq və sərnişin axınını artırmaq üçün çalışır.
• Ekoturizm: Ekologiya Nazirliyi ilə birgə Qobustan və Şahdağ milli parklarında marşrutlar inkişaf etdirilir.

Beynəlxalq turizmdə rolu

DTA beynəlxalq təşəbbüslərdə fəal iştirak edir. 2023-cü ildə Tripadvisor Azərbaycanı istifadəçi axtarışlarına əsasən populyar istiqamətlərdən biri kimi tanıyıb. Agentlik İƏT ölkələri üçün tədbirlər təşkil edir, o cümlədən turizm nazirlərinin iclasları, və müsəlman səyahətçilər üçün halal turizmi təşviq edir.

DTA niyə Azərbaycan üçün vacibdir?

Dövlət Turizm Agentliyi iqtisadiyyatda əhəmiyyətli rol oynayır, investisiyaları cəlb edir və iş yerləri yaradır. Turizm ölkənin ÜDM-in təxminən 4%-ni təşkil edir və DTA bu göstəricini artırmağa çalışır. Agentlik sayəsində Azərbaycan rəqabətqabiliyyətli istiqamətə çevrilib, Dünya İqtisadi Forumunun reytinqində 39-cu yeri tutur.