Amerika xalqı Trampı dəstəkləyir: Əsas da budur!

Qan Turalı yazır...

Trampın vəzifəsinin icrasına başladığı ilk gündən bu yana adı xəbər lentlərindən düşmür. Doğrudur, söhbət ABŞ prezidentindən gedir, planetin ən güclü adamından. Ancaq bununla belə Trampın fəaliyyəti çoxşaxəli və bir o qədər də gərgindir.

Gah Qəzza ilə bağlı açıqlamaları, gah Meksika, Kanada məsələsi, gah Çinlə münasibətlər... Miqrantların deportasiyası, vergilər, ləğv edilən fərmanlar, USAID... Bir sözlə, yeni prezident dayanmır.

Ancaq bütün bu xəbər selinin, xarici media orqanlarının birinin də dediyi kimi "fərman yağışı"nın içində bir anlıq dayanıb ötənlərə və gələcəyə nəzər salmaq vaxtıdır.  Burada əsas məsələ isə ilk növbədə ABŞ vətəndaşlarının mövqeyidir. Çünki Trampı onlar seçiblər və Tramp onların qarşısında məsuliyyət daşıyır.

Bu sualların çətin cavablarına keçməmişdən qabaq, amerikalıların Trampa olan baxışına nəzər salaq. Görək, ABŞ vətəndaşları öz prezidentlərinin fəaliyyətlərini necə qiymətləndirirlər?

Trampın ABŞ prezidenti kimi atdığı ilk addımlar seçicilər tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Onun ilk prezidentlik müddətinin sonlarında populyarlığı ən aşağı səviyyədə idi, cəmi 33 faiz.  Ancaq indi o tarixinin ən görkəmli dövrünü yaşayır. "CBS News/YouGov"un fevral ayının əvvəlində apardığı araşdırmanın nəticələrinə görə amerikalıların 53 faizi Trampın fəaliyyətini dəstəkləyir.

Araşdırma konkret mövzular ətrafında da amerikalıların təəssüratını öyrənib.  Məlum olub ki, Trampın seçki platformasının ən mühüm bəndlərindən biri olan miqrantlara münasibət ABŞ vətəndaşlarının tam dəstəyini qazanıb. Sorğuda iştirak edənlərin 59 faizi Trampın miqrant siyasətindən tamamilə razıdır.

Trampın İsrail-Həmas konfliktinə münasibəti isə daha az tərəfdar toplayıb: 54 faiz. Trampın Qəzzanı satın alacağı kimi açıqlamalar, arxasınca isə Həmas-İsrail razılaşmasının pozulması araşdırmanın aparıldığı günlərdə hələ meydana çıxmamışdı. Bu kontekstdən baxarkən bu faizin aşağı düşəcəyini güman etmək mümkündür.

Rəyi soruşulanların əksər hissəsi Çinə qoyulan gömrük vergilərini dəstəkləsə də Meksika və Kanadaya yönəlmiş sərt gömrük siyasəti ilə razılaşmırlar. Araşdırmanın maraqlı nəticələrindən biri də budur.

Ən maraqlı məsələlərdən biri də heç şübhəsiz ki, İlon Maskın fəaliyyətinə olan münasibətdir. Sorğuda iştirak edənlərin 31 faizi Maskın hökumət xərcləri və fəaliyyəti üzərində heç bir təsirinin olmamasının daha düzgün olduğuna inanır. Maskın təsirinin çox az olmasının da tərəfdarları az deyil: 28 faiz...

Hər üç ABŞ vətəndaşından ikisini məişət əşyalarının qiymətləri narahat edir. Onların fikrincə Tramp bu məsələyə kifayət qədər diqqət göstərmir.

Dünyanın başqa ölkələrində isə Trampın fəaliyyəti heç də xoş qarşılanmır. Əsasən də, Meksika, Danimarka və Kanadada... Və əlbəttə ki, Qəzzada...  Kanadada idman yarışlarında ABŞ himni fitə basılır. Danimarkada isə Kaliforniyanı öz tərkibinə qatmaq haqda kampaniyalar başlayır. Məsələnin Rusiya tərəfi də var, İran, Şimali Koreya, Suriya tərəfləri də... Hadisələr getdikcə qızışır, proseslər gərginləşir. Ümumilikdə isə, Trampın dünyaya nə gətirəcəyini indidən müəyyən etmək mümkünsüzdür.

Görünən odur ki, yaxın aylar və illərdə dünya daha maraqlı olacaq.