Antonio Quterreş: "Kiçik ada dövlətləri ədalətsizliyin önündədir"

"Kiçik ada dövlətləri dəniz səviyyəsinin qalxması səbəbindən gələcəklərini təhlükə altına alan böyük ədalətsizliyin önündədirlər".

"Report" xəbər verir ki, bunu BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş İnkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin (SIDS) Sammitində çıxışı zamanı bildirib.

"İqtisadiyyatlarınız dağılıb. İnkişaf sahəsində nailiyyətlər xarabalığa çevrilib, bu ədalətsizliyə son qoyulmalıdır. G20 ölkələrinin payına qlobal emissiyaların təxminən səksən faizi düşür. Ölkələriniz - inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətləri - iqlim ambisiyalarının necə olmalı olduğunu nümayiş etdirir. Siz ilk reaksiya verənlərsiniz", - A.Quterreş bildirib.

Onun sözlərinə görə, dünya bu kiçik ölkələri dəstəkləməlidir: "Birincisi, 1,5 dərəcə hədəfini qorumaq üçün səylərini əsirgəməmək lazımdır. Bu, 2030-cu ilə qədər qlobal emissiyaların ildə 9 faiz azaldılması və qalıq yanacaqlardan mərhələli şəkildə imtina deməkdir.

Bu o deməkdir ki, hər bir ölkə COP30-a 1,5 dərəcə hədəfinə uyğun olan yeni ümumi iqtisadi milli iqlim fəaliyyət planları təqdim etməlidir".

Onun fikrincə, ən böyük emissiya mənbələri olan G20 ölkələri bu prosesə rəhbərlik etməlidir: "BMT öz 'İqlim Vədi' təşəbbüsü vasitəsilə ölkələri bu hədəflərə çatmaqda dəstəkləyir".

"İkincisi, yaranmasında demək olar ki, əlaqəniz olmayan böhranla mübarizədə dəstək almağa layiqsiniz. Biz itki və zərərə ciddi yanaşmalıyıq. İtki və Zərər Fonduna əhəmiyyətli töhfələr lazımdır. Bu, real təsir göstərə bilər", - o vurğulayıb.

Quterreşin sözlərinə görə, inkişaf etmiş ölkələr 2025-ci ilə qədər uyğunlaşma maliyyələşdirməsini ildə ən azı 40 milyard dollara qədər ikiqat artırmağa çatmalıdırlar. Bu, uyğunlaşma maliyyəsindəki kəsilmələrin aradan qaldırılması üçün vacib addımdır.

"Üçüncüsü, maliyyələşmə - beynəlxalq maliyyə arxitekturasının islahatını, o cümlədən borc yükünün yüngülləşdirilməsini tələb edir. O, ölkələri ildə 500 milyard dollar məbləğində Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri Stimulunu təşviq etməyə məcbur edir", - BMT Baş katibi bildirib.

"Bizə inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün lazım olan trilyon dollarlarla maliyyələşdirməni səfərbər edəcək yeni iqlim maliyyələşdirmə hədəfi lazımdır. Bu hədəf pulların necə səfərbər ediləcəyi barədə aydınlığı təmin etmək deməkdir. O, həmçinin çoxtərəfli inkişaf banklarının kapitallaşmasının əhəmiyyətli artımını və islahatlarını əhatə etməlidir", - Baş katib qeyd edib. Ardınca da fəaliyyət, liderlik və ədalət tələb etmək üçün ölkələri mənəvi nüfuzlarından istifadəyə çağırış edib.