Bəzi Qərb dairələri iqlim siyasətini beynəlxalq münasibətlərdə strateji alət kimi istifadə edirlər

"Bəzi Qərb dairələri iqlim siyasətini beynəlxalq münasibətlərdə strateji alət olaraq istifadə edir, ona görə də bir sıra ölkələrin iqlim siyasətini zəiflətmək və öz maraqlarını ön plana çıxarmaq məqsədilə kampaniyalar həyata keçirirlər".

Bu sözləri "Report"a açıqlamasında COP29 Təşkilat Komitəsinin üzvü, "Qadın, İnkişaf, Gələcək" İctimai Birliyinin sədri Gülşən Axundova deyib.

O bildirib ki, Qərb dairələrinin Azərbaycana qarşı qara piar kampaniyası bir neçə səbəblə əlaqəli ola bilər:

"Birinci səbəb geosiyasi təsirlərdir ki, Azərbaycanın strateji mövqeyi, enerji resursları və regional siyasətdəki rolu bəzi Qərb dövlətlərinin maraqlarına zidd olan situasiyaların yaranmasına səbəb ola bilər. Bu cür kampaniyalar geosiyasi mübarizənin bir hissəsi olaraq baş verə bilər. İkincisi - insan haqları və demokratik islahatlardır ki, Qərb ölkələrinin bəziləri insan haqları və demokratik prinsiplərin qorunması məsələlərində Azərbaycana qarşı tənqidi yanaşma sərgiləyirlər. Bu, ölkənin imicini zədələmək və beynəlxalq aləmdə müsbət təsirini azaltmaq məqsədini güdür.

Digəri isə COP29 və iqlim dəyişikliyi ilə bağlıdır. Azərbaycan rolu və öhdəlikləri ətraf mühit siyasəti ilə bağlı müzakirələrin mərkəzindədir. Bəzi dairələr Azərbaycanın bu müzakirələrdəki iştirakını zəiflətmək üçün qara piar kampaniyaları həyata keçirə bilərlər. Həmçinin, Cənubi Qafqazda olan digər ölkələrlə rəqabət, bəzən siyasi və iqtisadi təsirləri artırmaq məqsədilə bu cür kampaniyalara səbəb ola bilər. Bu faktorlar bir araya gələrək Azərbaycanın imicini ləkələmək məqsədilə həyata keçirilən kampaniyaların səbəblərini açıqlaya bilər. Bu cür vəziyyətlərdə Azərbaycanın öz siyasi və iqtisadi maraqlarını qorumaq üçün strateji cavablar hazırlaması əhəmiyyətlidir".

G.Axundovanın sözlərinə görə, 2020-ci ilədək müəyyənləşdirilmiş 100 milyard ABŞ dolları iqlim dəyişikliyinin qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulmuş bir məqsəd olsa da, bu məbləğin yetərli olub-olmaması mübahisəlidir. O deyib ki, bu məsələyə bir neçə aspektdən yanaşmaq olar.

"100 milyard ABŞ dolları, iqlim dəyişikliyinin təsirlərini azaltmaq, dayanıqlı inkişafı təmin etmək və enerji keçidini dəstəkləmək üçün lazım olan maliyyə ehtiyaclarının yalnız bir hissəsini əhatə edə bilər. Beynəlxalq təşkilatların və ekspertlərin hesabatlarına görə, bu məbləğin əhəmiyyətli dərəcədə artırılmasının lazım olduğu vurğulanır. İnkişaf etmiş ölkələr iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə maliyyə dəstəyi verməyə maraqlı ola bilərlər, çünki bu, onların beynəlxalq imicini yaxşılaşdırır və iqlim problemlərinin qlobal təsirlərinin azaldılmasına kömək edir. Lakin iqtisadi resursların bölgüsü, siyasət və iqtisadi prioritetlər baxımından hər ölkə üçün fərqli yanaşmalar ortaya çıxa bilər. Qərb ölkələrinin iqlim maliyyəsi ilə bağlı öhdəliklərini yerinə yetirib-yetirməyəcəyi siyasi iradəyə, iqtisadi vəziyyətə və qlobal iqlim dəyişiklikləri ilə mübarizə kontekstində yaranan yeni şərtlərə, həm də yerli və beynəlxalq siyasətçilərin və cəmiyyətlərin təzyiqlərinə bağlıdır", - deyə o bildirib.

G.Axundova əlavə edib ki, 100 milyard ABŞ dollarının ayrılması, Qlobal İqlim Maliyyəsi (Green Climate Fund) kimi platformalar vasitəsilə həyata keçirilməlidir:

"Bu platformaların effektivliyi ölkələrin öhdəliklərini yerinə yetirməkdə nə dərəcədə səmərəli olduğuna bağlıdır. Bunları nəzərə alsaq, nəticə etibarilə, 100 milyard ABŞ dolları iqlim dəyişikliyinin qarşısını almaq üçün kifayət etməyə bilər, lakin bu, əhəmiyyətli bir başlanğıcdır. İnkişaf etmiş ölkələrin bu məbləği artırmaqda maraqlı olması iqlim ədalətinin təmin edilməsi və qlobal əməkdaşlığın gücləndirilməsi üçün vacibdir. Qərbin öhdəliklərini yerinə yetirib-yetirməyəcəyini isə gələcək müzakirələr və siyasi iradə göstərəcək".