"Joze Mourinyo" teqi üzrə xəbərlər
Joze Mourinyo — dünya futbolunda uğur, xarizma və ziddiyyətlərin sinoniminə çevrilmiş bir addır. "Xüsusi" (The Special One) ləqəbi ilə tanınan portuqaliyalı mütəxəssis, taktiki dahiliyi, oyunçuları motivasiya etmək bacarığı və parlaq media şəxsiyyəti sayəsində müasir dövrün ən görkəmli məşqçilərindən biri kimi şöhrət qazanıb. 2024-cü ildə Mourinyo türk klubu "Fənərbaxça"nın baş məşqçisi oldu və zəfərlər və sınaqlarla dolu karyerasını davam etdirdi.
Başlanğıc və yüksəliş
Joze Mourinyo 26 yanvar 1963-cü ildə Portuqaliyanın Setubal şəhərində anadan olub. Onun karyerası meydanda deyil, tərcüməçi və məşqçi köməkçisi rolunda başlayıb. "Sportinq", "Porto" və "Barselona"da Bobbi Robsonun rəhbərliyi altında işləyərkən, Mourinyo bilik toplayır və oyuna öz yanaşmasını formalaşdırırdı. Onun ilk əhəmiyyətli uğuru 2002-ci ildə "Porto"nun baş məşqçisi təyin edilməsi oldu. İki il ərzində o, klubu Portuqaliya çempionatında, UEFA Kubokunda (2003) və Çempionlar Liqasında (2004) qələbəyə apardı ki, bu da ona dünya şöhrəti qazandırdı.
2004-cü ildə Mourinyo "Çelsi"yə keçdi və mətbuat konfransında "Mən Xüsusiyəm" dedi. Bu epitet onun bütün karyerası boyu onunla qaldı. "Çelsi"də o, iki Premyer Liqa titulu, İngiltərə Kuboku və iki Liqa Kuboku qazandı, praqmatik, lakin effektiv futbol üçün standart müəyyən etdi. Daha sonra o, 2010-cu ildə "trebl" (Çempionlar Liqası, Seriya A və İtaliya Kuboku) qazandığı "İnter"i, 2012-ci ildə La Liqa qazandığı "Real Madrid"i və 2017-ci ildə Avropa Liqasını qazandığı "Mançester Yunayted"i çalışdırdı.
Mourinyonun üslub xüsusiyyətləri
Mourinyo taktiki ustalığı və ən güclü rəqibləri neytrallaşdıran müdafiə sxemlərini qurmaq qabiliyyəti ilə tanınır. Onun komandaları tez-tez "müdafiədən" oynayır, lakin bu onlara nəticə əldə etməyə mane olmur. Portuqaliyalı psixologiya ustasıdır: o, komandanı birləşdirmək, birlik atmosferi yaratmaq və hətta mediada tənqiddən oyunçuları motivasiya etmək üçün istifadə etməyi bacarır. Lakin onun kəskin ifadələri və hakimlər, oyunçular və klub rəhbərliyi ilə münaqişələri onu qütbləşdirici bir fiqura çevirib. Məsələn, 2024-cü ildə Mourinyo "Qalatasaray" və hakimlərə qarşı təhqiramiz şərhlərə görə Türkiyədə dörd oyunluq diskvalifikasiya aldı, həmçinin Türkiyə Kuboku matçından sonra rəqib məşqçinin burnunu çimdikləyərək qalmaqala səbəb oldu.
Mourinyo "Fənərbaxça"da
2024-cü ilin yayında Mourinyo türk futbolunun nəhənglərindən biri olan "Fənərbaxça" ilə müqavilə imzaladı. Onun gəlişi ajiotaj yaratdı: azarkeşlər onda "Qalatasaray"ın dominantlığını dayandıra biləcək məşqçini gördülər. 2025-ci ilin may ayına olan vəziyyətə görə, "Fənərbaxça" Superliqa cədvəlində 75 xalla ikinci yerdədir və mövsümün bitməsinə dörd tur qalmış lider komandadan səkkiz xal geri qalır. Buna baxmayaraq, Mourinyonun komandası çempionatın top-6 komandasından heç birini məğlub edə bilməyib, Avropa Liqasında isə 1/8 finalda "Reyncers"ə məğlub olub.
Mourinyo heyətin gücləndirilməsi üzərində fəal işləyir və Joau Feliks və "Mançester Siti"dən Ederson kimi oyunçulara maraq göstərir. Lakin onun Türkiyədəki fəaliyyəti qalmaqallarla kölgələnib. 2025-ci ilin fevralında "Qalatasaray" Mourinyonu "meymun kimi davranış" haqqında sözlərindən sonra irqçilikdə ittiham etdi, məşqçi və klub isə bu ittihamları qətiyyətlə rədd edərək, sözlərin kontekstdən çıxarıldığını bildirdi. Həmçinin Mourinyo 2024-cü ilin dekabrında öd kisəsi əməliyyatı keçirib, lakin tez bir zamanda işə qayıdıb və 25 il ərzində heç bir məşqi qaçırmadığını vurğulayıb.
Mourinyonun gələcəyi
Mourinyonun gələcəyi məsələsi açıq qalır. 2025-ci ilin aprelində Portuqaliya mətbuatı xəbər verdi ki, Portuqaliya Futbol Federasiyası onu 2026-cı il Dünya Çempionatı ərəfəsində milli komandanın baş məşqçisi vəzifəsinə namizəd kimi nəzərdən keçirir. Mourinyonun özü bir gün milli komandaya rəhbərlik etmək və böyük turnirdə "ölkəni birləşdirmək" istəyini ifadə edib. Həmçinin onun Premyer Liqaya, məsələn, "Lids Yunayted"ə və ya hətta "Mançester Yunayted"ə qayıda biləcəyi barədə şayiələr dolaşır, burada o, mənbələrin sözlərinə görə, "bitməmiş işlər" hiss edir. Lakin "Fənərbaxça"nın prezidenti bildirib ki, Mourinyo müqavilənin sonuna qədər klubda qalacaq, məşqçi isə artıq Portuqaliyada yay toplanışını planlaşdırır.
"Xüsusi"nin irsi
Joze Mourinyo təkcə kuboklardan ibarət deyil, həm də unikal şəxsiyyətdir. Onun sarkazmlı mətbuat konfransları, tennisçi Daniil Medvedevin qeyd etdiyi kimi, onu "sarkazm kralı" edib. Didye Droqba kimi oyunçular onu "ata" adlandırır və ittihamlardan müdafiə edərək, onun insani keyfiyyətlərini vurğulayırlar. Köhnəlmiş oyun üslubu ilə bağlı tənqidlərə baxmayaraq, Mourinyo təcrübəsi və xarizması sayəsində tələb olunan olaraq qalmaqda davam edir.
62 yaşında Mourinyo sübut edir ki, onun futbol tarixi hələ bitməkdən uzaqdır. İstər "Fənərbaxça" ilə titul uğrunda mübarizə, istər Avropanın top klubuna qayıdış, istərsə də milli komanda ilə iş olsun, "Xüsusi" dünya ictimaiyyətini onun növbəti addımını gözləməyə məcbur edir.
