Yeni Antarktida: Xəritənin göstərdikləri ən soyuqqanlı insanları belə təlaşa salır

1950-ci ildən bəri alimlər sadə görünsə də, cavabı çətin olan bir sual üzərində çalışırdılar: Antarktida buzla örtülü olmasaydı, necə görünərdi?

Oxu.Az-ın pravda.ru-ya istinadla verdiyi məlumata görə, nəhayət, 70 il davam edən araşdırmalardan sonra bu suala ən dəqiq və eyni zamanda ən narahatedici cavab tapılıb. Bu, 82 milyondan çox məlumat nöqtəsi əsasında hazırlanmış yeni "Bedmap3" xəritəsidir.

Cənub qütbündə gizlənən "cənnət adası"

Antarktida əsrlər boyu həm məcazi, həm də sözün əsl mənasında xəritədə "ağ ləkə" olaraq qalırdı. İlk dəfə 2001-ci ildə "Bedmap1", daha sonra 2013-cü ildə "Bedmap2" xəritələri tərtib olundu və hər biri buz təbəqəsinin altındakı relyefi bir qədər də üzə çıxardı. Amma "Bedmap3" 500 metrlik təsvir dəqiqliyi, peyklərdən, radar və seysmik ölçmələrdən əldə edilmiş məlumatlarla Antarktidada buz qatının altındakı inanılmaz mənzərəni ortaya çıxardı.

Ən qalın buz təbəqəsi - 4 757 metr

Bu qeyri-adi qalınlıqdakı buz Uilks torpağında, hələ adı olmayan bir kanyonda aşkar edilib. Buradakı buz xüsusilə həssas hesab olunur, çünki əsas süxurlar dəniz səviyyəsindən aşağıda yerləşir və isti okean suları ilə qarşılaşaraq ərimə prosesini sürətləndirə bilər.

Qorxulu hesablar

- Buz həcmi: 27.17 milyon km³

- Buzla örtülü ərazi: 13.63 milyon km²

- Orta qalınlıq: 1 948 m (buz şelfləri nəzərə alınmadan - 2 148 m)

- Dünya okeanlarının potensial səviyyə artımı: 58 metrə qədər

Bu rəqəmlər əvvəlki "Bedmap" layihələrində də qeyd olunub və hamısı eyni təhlükəni göstərir: Əgər Antarktida buzlaqları ərisə, dünyanın sahil şəhərləri sular altında qala bilər.

Alimlərin sözlərinə görə, Antarktida düşündüyümüzdən daha həssas imiş - "Bedmap3" yalnız relyefi göstərmir, həm də xəbərdarlıq edir.

"Bedmap" layihəsi yalnız elmi məlumat toplamaq üçün deyil, həm də planetimizin gələcəyini proqnozlaşdırmaq məqsədi daşıyır: "Bu xəritə bizi buz qalxanına bəşəriyyəti fəlakətdən ayıran sonuncu müdafiə xətti kimi baxmağa çağırır", - deyə elm adamları vurğulayırlar.