Roma İmperiyasının süqutunun səbəbi məlum oldu

Roma İmperiyasının tənəzzülündə iqlim dəyişikliyi həlledici faktor olmuş ola bilər.

Oxu.Az xəbər verir ki, bu barədə yeni araşdırma "Geologiya" jurnalında dərc olunub.

Tədqiqata əsasən, təxminən 540-cı ildən etibarən başlayan və "son antik dövrün kiçik buz dövrü" (LALIA) adlandırılan iqlim dəyişiklikləri əvvəlki təsəvvürlərdən daha sərt olub.

Beynəlxalq alimlər qrupu İslandiya sahillərində aparılan araşdırmalar nəticəsində bu dövrdə Qrenlandiyadan aysberqlərlə daşınan iri daşlara dair geoloji sübutlar aşkar ediblər. Bu tapıntılar həmin dövrdə Şimali Atlantikada qeyri-adi soyuma hadisələrinin baş verdiyini göstərir.

LALIA dövrünün yaranmasına səbəb, günəş işığının qarşısını alan üç nəhəng vulkan püskürməsi nəticəsində atmosferə yayılan kül kütləsi olub. Soyuma təxminən 200-300 il davam edib və alimlərin fikrincə, bu proses Avropada kütləvi miqrasiyalara səbəb olaraq, Roma İmperiyasının sabitliyini pozub və onun tənəzzülünü sürətləndirib.

"Avropada temperatur təxminən 1-2 dərəcə Selsi aşağı düşüb. Bu, məhsul qıtlığına, ərzaq qiymətlərinin artmasına, aclığa və epidemiyalara gətirib çıxarıb", - deyə Sauthempton Universitetindən tədqiqatın həmmüəllifi professor Tomas Qernon bildirib.

Baxmayaraq ki, Şərqi Roma İmperiyası (Bizans) rəsmi olaraq 1453-cü ildə süqut edib, tədqiqatçılar hesab edirlər ki, bu iqlim dəyişiklikləri imperiyanın uzunmüddətli struktur zəifləməsinə təkan verən mühüm amillərdən biri olub.

"Biz iddia etmirik ki, Roma İmperiyasının süqutunun yeganə səbəbi iqlim idi. Ancaq indi məlum olur ki, bu soyuma dövrü əvvəl düşündüyümüzdən daha böyük təsirə malik olub. Bu sadəcə fon deyil, hadisələrin gedişatını dəyişdirə biləcək güclü bir amil idi", - deyə tədqiqat müəlliflərindən biri qeyd edib.